درد مفاصل و درمان (کمردرد، زانودرد، پادرد، درد دست و مچ و …)

درد مفصل به تیر کشیدن، ناراحتی و درد در هر یک از مفاصل بدن اشاره دارد. این یک عارضه رایج است و معمولاً نیازی به مراجعه به بیمارستان ندارد. در بیشتر موارد، آرتروز یک دلیل اصلی برای دردهای مفصلی است، اگرچه عوامل دیگر نیز می‌توانند باعث درد مفاصل شوند. بسیاری از دلایل درد مفصل بی‌خطر بوده و بدون درمان یا فقط با داروهای مسکن برطرف می‌شوند. برای دلایل دیگر درد مفصل، ممکن است لازم باشد از یک پزشک یا یک فیزیوتراپ کمک بگیرید.

دلایل درد مفصل 

علل اصلی درد مفصل معمولا شامل موارد زیر است:

• دلایل مربوط به آسیب درد مفصل– افرادی که مشاغل خاص دارند که شامل زانو زدن، وزنه‌برداری سنگین (55 پوند یا بیشتر) یا چمباتمه زدن است، به دلیل فشار مداوم به مفصل، در معرض آرتروز زانو قرار می‌گیرند.
• دلایل مرتبط با التهاب درد مفصل- افرادی که دارای برخی اختلالات متابولیکی مانند هورمون رشد بیش از حد یا آهن اضافه هستند، در معرض خطر بیشترابتلا به آرتروز قرار دارند.
• دلایل عفونی درد مفصل- درد مفصل عفونی، سفتی و تورم توسط عامل عفونی مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها یا قارچ‌ها ایجاد می‌شود.
• دلایل خودایمن و حاد شونده درد مفاصل- این وضعیتی است که در آن غضروف محافظ که از بالای استخوان‌ها محافظت می‌کند ساییده شده و باعث تورم و درد می‌شود. برعکس، پاسخ خود ایمنی ناشی از التهاب سیستمیک است که باعث می‌شود بدن به خودش حمله کند.
• دلایل دیگر درد مفاصل- دلایل دیگر درد مفاصل ممکن است شامل لوپوس، سندرم شوگرن، سارکوئیدوز، برخی از انواع پلی‌میوزیت و دسته‌ای از بیماری‌ها به نام اسپوندیلوآرتروپاتی‌ها باشد.

انواع دردهای مفصلی 

درد مفصل انواع مختلفی دارد. درد مفصل به علت ایجاد آن بستگی دارد و 100 حالت مختلف بیماری آرتروز وجود دارد که باعث درد مفصل می‌شود. از بین انواع ذکر شده، آرتریت روماتوئید (RA)، آرتروز (OA)، فیبرومیالژیا و نقرس شایعترین فرم‌های آرتروز است که باعث درد مفاصل در افراد می‌شود. در زیر یک مرور کلی از زیر گروه‌های درد مفصل انجام شده است.

زیر مجموعه‌های درد مفاصل:

• درد مفاصل کمر: این یک مشکل بسیار شایع است که در بیشتر مراحل زندگی بسیاری ازافراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، و باعث سفتی، درد و فشار در پشت می‌شود. بد نشستن، وضعیت بد بدن هنگام ایستادن و همچنین بلند کردن نادرست، بارداری و فتق دیسک از دلایل عمده درد کمر است. کمر دردهای خفیف و متوسط خودشان در عرض 12 هفته بهتر می‌شوند.
• درد مفصل زانو: این یک عارضه شایع است که افراد را از همه سنین تحت تأثیر قرار می‌دهد. آسیب مانند پارگی رباط، پارگی مینیسک، آرتروز و کیست در زانو می‌تواند منجر به درد زانو شود. برای تسکین درد زانو می‌توان از فیزیوتراپی یا بریس زانو استفاده کرد.
• درد استخوان: درد استخوان یک درد شدید، حساسیت به لمس یا ناراحتی دیگر در یک یا چند استخوان است. درد استخوان بیشتر به بیماری‌هایی مربوط می‌شود که بر عملکرد طبیعی یا ساختار استخوان تأثیر می‌گذارند.
• درد لگن: درد لگن عارضه‌ای رایج است که به دلیل مشکلات متنوعی ایجاد می‌شود. موقعیت دقیق درد مفصل ران نشان می‌دهد که چه چیزی علت درد است. به عنوان مثال، درد در خارج از ران به طور معمول ناشی از مشکل عضلانی است.
• درد انگشت: درد انگشت نشان دهنده هر نوع ناراحتی در مفاصل یا بافت‌های انگشت است. در این عارضه، افزایش گرما، درد، سوزن سوزن شدن یا سفتی در انگشت احساس می‌شود.
• درد آرنج: در بیشتر موارد، درد آرنج یک مشکل جدی نیست، اما از آنجا که آرنج از بسیاری جهات قابل استفاده و بدردخور است، هرگونه درد آن می‌تواند غیرقابل پذیرش و آزاردهنده باشد. درد آرنج را می‌توان از داخل یا خارج مچ پا احساس کرد یا آن را در امتداد تاندون آشیل که عضلات پایین پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند، احساس کرد.
• درد دست: آسیب شایعترین علت درد در دست‌ها، مچ و بازوها است. علاوه بر آسیب، برخی فعالیت‌ها یا برخی مشکلات سلامتی نیز می‌تواند منجر به درد دست شود. درد دست بسته به علت ایجاد آن می‌تواند ناگهانی یا سریع باشد.
• درد پا: درد پا می‌تواند به صورت‌های مختلفی مانند درد شدید، تیر کشیدن، سستی، یا گزگز ایجاد شود. درد پا می‌تواند به طور ناگهانی یا تدریجی ایجاد شود و می‌تواند کل پا را درگیر کند. درد شدیدتر پا می تواند توانایی راه رفتن شما را تحت تأثیر قرار دهد یا شما را نسبت به تحمل وزن روی پا ناتوان کند. با این حال، برخی از مکمل‌ها می‌توانند به مبارزه با این درد کمک کنند.
• درد شانه: درد شانه به شکل هر دردی که در شانه یا اطراف آن ایجاد شود، تعریف می‌شود. به طور معمول، درد شانه ممکن است از خود مفصل ناشی شود یا از بسیاری از رباط‌ها، عضلات یا تاندون‌های اطراف ایجاد شود. با حرکت یا فعالیت، درد شانه معمولاً بدتر می‌شود. برخی از عارضه‌ها و بیماری‌هایی که روی شکم و قفسه سینه تاثیر می‌گذارند ممکن است باعث درد شانه شوند.
• درد عضله: درد عضلانی (میالژیا) می‌تواند خفیف تا آزار دهنده باشد. اگرچه این وضعیت بعد از چند روز بهبود می‌یابد، اما گاهی اوقات درد عضلات می‌تواند ماه‌ها ادامه داشته باشد. این عارضه می‌تواند تقریباً در هر نقطه از بدن مانند پشت، گردن، پاها و حتی دستان ایجاد شود.
• درد شست: هنگامی که چیزی را بین انگشت سبابه و انگشت شست می‌گیرید یا می‌فشارید یا هنگام استفاده از انگشت شست برای ایجاد فشار، در قسمت شست دست درد ایجاد می‌شود. این فعالیت‌ها شامل کشیدن زیپ، چرخاندن کلید یا باز کردن شیشه است. در نهایت حتی اگر از انگشت شست خود استفاده نکنید ممکن است درد داشته باشید.
• درد مچ دست: درد مچ دست اغلب به دلیل پیچ خوردگی یا شکستگی ناشی از آسیب‌های ناگهانی ایجاد می‌شود. گاهی اوقات، درد مچ دست همچنین می‌تواند در اثر عارضه‌های طولانی مدت، مانند آرتروز، سندرم تونل کارپ و استرس تکراری ایجاد شود.
• درد انگشت پا: درد انگشتان پا می‌تواند به دلیل ناهنجاری یا آسیب به هر یک از ساختارهای انگشت مانند استخوان‌ها، رگ‌های خونی، پوست، اعصاب و بافت‌های نرم ایجاد شود. به طور معمول، درد انگشتان پا یکی از علائم رایج است زیرا هنگام راه رفتن و حرکت به اطراف، پاهای ما به طور مداوم در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
• درد کف پا: درد کف پا می‌تواند به دلایل گسترده‌ای ایجاد شود. در صورتی که درد کف پا شدید یا مداوم است به پزشک مراجعه کنید. برخی از عارضه‌های سلامتی و پوشیدن کفش‌های نامناسب می‌توانند باعث درد کف پا شوند.
• درد گردن: گردن درد بسیار شایع است و می‌تواند به دلیل فشار ناشی از وضعیت بد بدن مانند خم شدن به سمت کامپیوتر باشد. آرتروز نیز می‌تواند دلیل درد گردن باشد.
• درد ستون فقرات: درد ستون فقرات زمانی رخ می‌دهد که طی آن یکی از مهره‌های ستون فقرات بر روی مهره دیگر بلغزد. در نتیجه می‌تواند منجر به کمر درد و درد پا شود. در بیشتر موارد، در سطوح پایین ستون فقرات رخ می‌دهد.
• درد عصب: درد عصب می‌تواند انواع مختلفی از جمله گز گز کردن، سوزش و خواب رفتگی دست و پا داشته باشد. اگر درد عصب ناشناخته‌ای را تجربه می‌کنید، تنها نیستید. میلیون‌ها نفر درد عصب غیر قابل توضیح دارند. دلایل شناخته شده درد عصب شامل آسیب به اعصاب، برخی عارضه‌های پزشکی، سموم و داروها است.
• درد قفسه دنده: درد در قفسه دنده ممکن است تیز یا دردناک باشد و به طور معمول در سینه و زیر سینه و همچنین بالای ناف در دو طرف احساس می‌شود. یک آسیب می‌تواند به درد قفسه دنده منجر شود یا می‌تواند ناشی از هر چیزی، از شکستگی دنده گرفته تا عضلات کشیده باشد. در بعضی مواقع، ممکن است ناشی از بیماری زمینه‌ای باشد.
• درد فک: درد فک به هر نوع ناراحتی یا درد در ناحیه فک، از جمله مفصل فکی گیجگاهی پایین و همچنین بافت‌های نرم اطراف آن گفته می‌شود. مفصل فکی گیجگاهی یکی از مفصلی است که به طور مکرر در بدن استفاده می‌شود.

علائم درد مفصل

علائم رایج درد مفصل عبارتند از:

• قرمزی
• تورم
• حساسیت و گرما در اطراف مفصل

اگر درد مفصل ناشی از آسیب است و همراه با درد شدید، عدم توانایی استفاده از مفصل، تورم ناگهانی و تغییر شکل مفصل است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

عوامل خطر درد مفاصل 

موارد زیر از عواملی است که می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات زانو را افزایش دهد:

• اضافه وزن
• مشکلات بیومکانیکی
• عدم انعطاف‌پذیری یا قدرت عضلانی
• ورزش‌های خاص
• آسیب قبلی

عوارض احتمالی

عوارض بالقوه مربوط به درد مفصل می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن تحرک
• تغییر شکل مفصل
• آسیب دائمی مفصل
• خواب رفتگی
• بی‌حرکتی دائمی مفصل
• ناتوانی جسمی
• کیفیت پایین زندگی
• از دست دادن دائمی احساس
• گسترش عفونت
• بی‌ثباتی دائمی مفصل

تشخیص 

تشخیص با معاینه بدنی شروع می‌شود که در آن پزشک تورم، حساسیت به لمس، درد، کبودی قابل مشاهده و گرما را بررسی می‌کند. برای تشخیص واضح، پزشک آزمایشات تصویربرداری زیر را انجام می‌دهد:

• اولتراسوند
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی
• اشعه ایکس
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)

اما اگر پزشک به وجود عفونت احتمالی مشکوک باشد، آزمایشات آزمایشگاهی انجام می‌شود تا مشخص شود چه عواملی می‌تواند باعث ایجاد این درد شود. در این حالت، آزمایشات خون و در بعضی مواقع روش‌های آرتروسنتز انجام می‌شود.

گزینه‌های درمان برای درد مفصل

در صورت ادامه‌دار بودن درد پس از امتحان کردن درمان‌های زیر به یک پزشک متخصص مربوط به همان ناحیه‌ی درد مراجعه کنید. برای مثال برای زانو درد به متخصص زانو مراجعه کنید:

• استراحت: استراحت و آرامش کافی یکی از بهترین راه‌های کاهش درد مفاصل است. آرامش و استراحت انرژی را بازیابی می‌کند و همچنین به بدن این امکان را می‌دهد خود را به طور طبیعی ترمیم کند.
• بی‌حرکت کردن ناحیه: اگر درد خیلی شدید است، سعی کنید با استفاده از بریس یا آتل ناحیه را ثابت و بی‌حرکت کنید. با این حال، این کار نباید در همه موارد انجام شود، بلکه فقط در صورتی که درد ناشی از حرکت خیلی شدید است و نمی‌توان آن را تحمل کرد، باید انجام شود.
• آب درمانی: استحمام با آب گرم فشار عضلات و مفاصل را کاهش می‌دهد.
• داروها: داروهای ضد درد بسیار زیاد در دسترس هستند. برخی از انواع داروهای ضد درد در واقع ترکیبی از داروها هستند که برای تسکین درد با هم کار می‌کنند. برخی از داروهای ضد درد مانند استامینوفن، ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن را می‌توانید بدون نسخه پزشک خریداری کنید. سایر داروهای تجویزی مانند اکسی کدون، پروپوکسیفن و کدئین را نیز می‌توان بدون نسخه تهیه کرد. اما اگر می‌خواهید با اطمینان از بهبود وضعیت خود، به سرعت با درد مفصل خود مقابله کنید، پس به یک مکمل غذایی نیاز دارید.
• ماساژ: طبق مطالعات مختلف، ماساژ درمانی منظم روی مفصل دردناک می‌تواند درد را کاهش دهد، اضطراب را کاهش دهد و قدرت گرفتن را بهبود بخشد.
• مخلوط‌های طبیعی: از مخلوط‌های گیاهی طبیعی، یعنی چای‌های گیاهی استفاده کنید، گه وسیله‌ای عالی برای تسکین دردهای مفصل زانو، مفصل ران و سایر مفاصل هستند.
• ورزش: ورزش‌ها مزایای زیادی علاوه بر کاهش وزن برای بدن به همراه دارد. تمرینات منظم به حفظ انعطاف‌پذیری در مفاصل کمک می‌کند. با این حال، ورزش‌های تحمل وزن مانند راه رفتن و دویدن می‌توانند به مفاصل آسیب برسانند. در عوض، سعی کنید تمرینات کم ضربه مانند ایروبیک در آب یا شنا را انجام دهید تا مفاصل خود را بدون اعمال فشار بیشتر خم کنید.
• سرما و گرما درمانی: درمان‌های ساده سرما و گرما می‌تواند تفاوت زیادی در هنگام کنترل درد آرتروز ایجاد کند. دوش گرفتن طولانی مدت و گرم که عمدتا صبح انجام می‌شود سفتی مفاصل را کاهش می‌دهد. شب‌ها از پد گرم کننده استفاده کنید تا مفاصل شل شوند. درمان‌های سرد و گرم فیزیوتراپی برای تسکین درد مفاصل بهترین گزینه هستند.
• درمان‌های جایگزین پزشکی: درمان‌های جایگزین پزشکی مانند یوگا و طب سوزنی می‌توانند دامنه حرکت مفاصل شما را افزایش دهند، همچنین به کاهش درد و جلوگیری از آن کمک می‌کنند.

پیشگیری

راه حل ممکن است به همین سادگی باشد:

• پرهیز از غذاهای التهابی
• خوردن غذاهای ضدالتهابی بیشتر
• انجام اقداماتی برای کاهش التهاب
• گام‌های کوچک می‌توانند تفاوت زیادی ایجاد کنند.