گردن شما از مهره‌هایی تشکیل شده است که از جمجمه تا قسمت فوقانی ستون فقرات ادامه دارد. دیسک‌های گردنی شوک‌های بین استخوانی را جذب می‌کنند. استخوان‌ها، رباط‌ها و ماهیچه‌های گردن شما از سر شما پشتیبانی کرده و به آن اجازه حرکت می‌دهند. هرگونه ناهنجاری، التهاب یا آسیب می‌تواند باعث گردن درد یا سفتی عضلانی آن شود. بسیاری از افراد گه گاهی گردن درد یا سفتی آن را تجربه می‌کنند. در بسیاری از موارد ، این درد به دلیل حالت نگهداری اشتباه گردن و یا استفاده بیش از حد از آن، ایجاد می‌شود. گاهی اوقات ، گردن درد می‌تواند در اثر آسیب‌های ناشی از افتادن، ورزش‌های تماسی یا حرکات ناگهانی ایجاد شود. در اکثر اوقات، گردن درد یک بیماری جدی نیست و ممکن است طی چند روز تسکین یابد. اما در برخی موارد، گردن درد می‌تواند نشان دهنده آسیب جدی یا بیماری باشد و نیاز به مراقبت پزشک دارد. اگر گردن درد دارید که برای بیش از یک هفته ادامه داشته است، و این درد بسیار شدید بوده و با علائم دیگری نیز همراه است، سریعاً باید به پزشک مراجعه کنید. فیزیوتراپی یک راه حل ایده آل برای بسیاری از افراد مبتلا به گردن درد می‌باشد. این روش بدون ایجاد خطرات خاص به نسبت استفاده از روش‌های درمانی دارویی، باعث تسکین بیشتر گردن درد بیمار می‌شود.
علل گردن درد
گردن درد یا سفتی آن، به دلایل مختلف می‌تواند اتفاق بیافتد.
کشش و فشار عضلانی
این حالت معمولاً به دلیل فعالیت‌ها و رفتارهایی مانند موارد زیر اتفاق می‌افتد:
- وضعیت بدنی بد
- انجام کار زیاد و طولانی در یک میز و بدون تغییر موقعیت
- خوابیدن با وضعیت بد گردن
- حرکت ناگهانی گردن در هنگام انجام حرکات تمرینی
آسیب
گردن به ویژه در هنگام مواردی مثل سقوط و افتادن، تصادفات ماشینی و ورزش کردن، به خصوص هنگامی که ماهیچه‌ها و رباط‌های گردن مجبور به حرکت در خارج از محدوده طبیعی خود هستند، در معرض آسیب قرار دارد.
در صورت شکستن استخوان‌های گردن (مهره‌های گردنی)، نخاع و طناب عصبی داخل آن نیز ممکن است آسیب دیده باشد. آسیب گردن به دلیل تکان ناگهانی سر، در حالت عمومی با عنوان حرکت شلاق مانند (whiplash)، نامیده می‌شود.
حمله قلبی
گردن درد همچنین می‌تواند در اثر علائم حمله قلبی ایجاد شده باشد، اما در بیشتر موارد با علائم دیگر حمله قلبی نیز همراه است. از جمله:
- تنگی نفس
- تعریق
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد بازو یا درد فک
اگر گردن شما درد می‌کند و شما علائم دیگر حمله قلبی را نیز دارید، با آمبولانس تماس بگیرید یا سریعاً به اورژانس مراجعه نمایید.
مننژیت
مننژیت به التهاب بافت نازک اطراف مغز و نخاع گفته می‌شود که آن‌ها را احاطه کرده است. در افرادی که مننژیت دارند، تب و سردرد اغلب با سفتی گردن مشاهده می‌شود. مننژیت می‌تواند کشنده باشد و یک بیماری اورژانسی می‌باشد.
اگر شما علائم مننژیت را دارید، سریعاً باید به بیمارستان مراجعه نمایید.
علت‌های دیگر
دلایل دیگر شامل موارد زیر است:
- آرتریت روماتوئید باعث درد و تورم مفاصل و خارهای استخوانی می‌شود. هنگامی که این بیماری در ناحیه گردن رخ می‌دهد، می‌تواند باعث ایجاد گردن درد شود.
- پوکی استخوان باعث ضعف استخوان‌ها می‌شود و می‌تواند منجر به شکستگی‌های کوچک در استخوان شود. این حالت اغلب در دست‌ها و یا زانوها اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند در گردن نیز رخ دهد.
- فیبرومیالژیا یک بیماری است که باعث درد عضلات در سراسر بدن به خصوص در ناحیه گردن و شانه می‌شود.
- با افزایش سن، دیسک های گردنی می‌توانند دچار تغییر شکل شوند. به این حالت اسپوندیلوزیس یا همان آرتروز گردن گفته می‌شود. این بیماری می‌تواند فضای بین مهره‌ها را باریک تر کند. همچنین در این بیماری استرس موجود در مفاصل شما افزایش می‌یابد.
- در صورت بروز دیسک گردن در اثر عواملی مانند ضربه یا تروما، امکان دارد به نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار وارد شود. به این حالت دیسک گردنی گفته می‌شود که به دیسک پاره یا جا به جا نیز معروف است.
- وقتی مجرای عصبی ستون فقرات در قسمت انتهایی مهره‌های گردنی تنگ تر و باریک تر می‌شود، فشار زیادی به نخاع یا ریشه‌های عصبی وارد می‌شود. این حالت می‌تواند به دلیل التهاب طولانی مدت ناشی از آرتروز یا سایر بیماری‌ها ایجاد شود.
علائم
اگر علائم برای بیش از یک هفته ادامه داشته باشند، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین در صورت داشتن هر یک از موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید گردن بدون علت مشخص
- احساس افتادگی در گردن
- تب
- سردرد
- تورم غدد
- حالت تهوع
گردن درد چگونه تشخیص داده می شود
پزشک شما برای تشخیص گردن درد معاینه بدنی انجام داده و تاریخچه کامل پزشکی شما را در نظر خواهد گرفت. سعی کنید در هنگام معاینات اولیه، در مورد علائم خاص و منحصر به فرد گردن درد خود به پزشک اطلاع دهید. همچنین شما باید در مورد همه انواع داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه و مکمل هایی که مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاعات کافی بدهید.
شما همچنین باید به پزشک خود در مورد هرگونه آسیب های فیزیکی و تصادفی که داشته اید، حتی اگر به نظر مرتبط نباشد، اطلاع دهید.
درمان گردن درد بستگی به تشخیص صحیح آن دارد. علاوه بر تاریخچه دقیق پزشکی و معاینه بدنی توسط پزشک، ممکن است شما به یک یا چند مورد از آزمایشات خونی و آزمایش های تصویربرداری زیر نیز نیاز داشته باشید تا به پزشکتان کمک کنید تا علت گردن درد شما را مشخص کند:
- آزمایش خون
- اشعه ایکس
- سی تی اسکن
- اسکن ام آر آی
- الکترومیوگرافی، که به پزشک شما امکان می دهد سلامت عضلات و اعصاب کنترل کننده عضلات شما را بررسی کند
- آزمایش از نخاع (آزمایش مایع نخاعی)
درمان گردن درد
بسته به نتایج آزمایش‌ها، پزشک می‌تواند شما را به یک متخصص ارجاع دهد.
درمان گردن درد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- یخ و گرما درمانی
- ورزش، حرکات کششی و فیزیوتراپی
- داروهای ضد درد
- تزریق کورتیکواستروئید
- شل کننده‌های عضلانی
- نگه‌دارنده‌های گردنی
- کشش و انقباض
- در صورت ابتلا به عفونت، استفاده از آنتی بیوتیک
- در صورتی که بیماری مانند مننژیت یا حمله قلبی علت آن باشد، بستری شدن در بیمارستان
- جراحی، که بندرت لازم است
- طب سوزنی
- درمان کایروپراکتیک
- ماساژ
- تحریک عصب الکتریکی از راه پوست (TENS)
برای استفاده از این روش‌ها، شما باید حتماً تحت نظارت یک پزشک متخصص باشید.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی می‌تواند به اشکال مختلف باشد. درمان‌های دستی مانند ماساژ درمانی و استفاده از طب سوزنی؛ حرکات ورزشی در قالب یک برنامه تمرینی متناسب و همچنین مشاوره در مورد نحوه مدیریت درد و جلوگیری از عود آن.
فیزیوتراپی یک راه حل ایده آل برای بسیاری از مبتلایان به گردن درد است. این روش درمانی بدون داشتن عوارض و خطرات به خصوص عمل جراحی، می‌تواند باعث تسکین و درمان بیشتر گردن درد نسبت به داروها و روش جراحی شود. پزشکان می‌دانند که چگونه ساختارهای مختلف گردن باید با هم کار کنند، و چه نوع علائمی نشان‌دهنده اختلالات خاص یا آسیب‌دیدگی در این ناحیه است.
تمرینات، علی‌رغم تصویر ذهنی معمول گردن درد که بیمار تمام وقت خود را در یک بریس گردن می‌گذراند، تمرینات ورزشی در صورتی که به صورت هوشمندانه تجویز شوند و فرد انجام دهنده نیز به طور صحیح و با احتیاط آن‌ها را انجام دهد، می‌تواند باعث محسوس علائم و درد گردن فرد شود. این تمرینات می‌تواند عضلات گردن شما ورزیده‌تر کرده و به آن‌ها قدرت لازم برای حمایت صحیح از سر را اعطا می‌کند.
تکنیک‌های فیزیوتراپی، پزشکان می‌توانند مواردی مانند گرما، یخ، سونوگرافی، تحریک الکتریکی، ماساژ درمانی و سایر تکنیک ها را برای کاهش التهاب، تسکین اسپاسم گردن و بهبود سریع شما توصیه کنند.
طب سوزنی
در فیزیوتراپی، متخصصین هنر و علم طب سوزنی را با منبع گسترده دانش آناتومیکی، فیزیولوژیکی و پزشکی ترکیب می‌کنند. درمانگر با تحریک نقاط و نورورن های حساس به کاهش درد گردن کمک می‌کند .
کشیدن مایع نخاعی
کشیدن مایع نخاعی با تغییر فشار موجود بر روی اعصاب و خون رسانی آن می‌تواند باعث تسکین علائم تحریک عصب نخاعی یا فشرده‌سازی آن شود. این تسکین تحریک عصب باعث می‌شود که محیط فیزیکی مناسبی برای بازگشت و بازیابی مجدد حالت طبیعی اعصاب این ناحیه و کاهش درد گردن، ایجاد شود. کشیدن مایع نخاعی، همراه با آموزش بهترین موقعیت قرارگیری ستون فقرات به فرد، به بهبودی و جلوگیری از دردهای بعدی ناشی از فشرده‌سازی عصبی در قسمت گردن کمک خواهد کرد.
سونوگرافی
امواج صوتی با فرکانس سونوگرافی. دستگاه‌های تولیدکننده امواج سونوگرافی در مراقبت‌های بهداشتی کاربردهای زیادی دارند اما فیزیوتراپیست ها از سونوگرافی برای تقویت و تسریع روند بهبودی، افزایش گردش خون و کاهش درد در گردن استفاده می‌کنند.
تمرینات
شیب گردن
سر خود را به سمت پایین خم کنید تا چانه شما بر روی سینه قرار بگیرد. ماهیچه‌های گردنی خود را به آرامی فشار دهید و 5 ثانیه نگه دارید. به حالت اولیه خود بازگردید و این حرکت را 5 بار تکرار کنید.
خم کردن گردن به پهلو
سر را با هدایت گوش خود به سمت شانه خم کنید. ماهیچه‌های گردن خود را به آرامی فشار دهید و 5 ثانیه نگه دارید. سر خود را به وسط برگردانید و در طرف مقابل نیز همین حرکت را تکرار کنید. شما باید این حرکات را در هر طرف، 5 بار تکرار کنید.
چرخش گردن
سر خود را تا آنجا که احساس راحتی می کنید، به سمت یک طرف بچرخانید، چانه خود را در همان ارتفاع نگه دارید. ماهیچه‌های گردن خود را به آرامی فشار دهید و 5 ثانیه نگه دارید. سر خود را به وسط برگردانید و در طرف مقابل نیز تکرار کنید. این حرکت را در هر طرف 5 بار تکرار کنید.
کشش گردن
بقیه بدن را به صورت صاف نگه دارید، چانه خود را به جلو بکشید تا گلو شما حالت کشیده داشته باشد. ماهیچه‌های گردن خود را به آرامی فشار دهید و 5 ثانیه نگه دارید. سر خود را به وسط برگردانید و آن را به عقب فشار دهید. چانه خود را بالا نگه دارید. 5 ثانیه نگه دارید. این حرکات را 5 بار تکرار کنید.
چگونه می‌توان گردن درد را در خانه کاهش داد
اگر سفتی یا درد گردن جزئی دارید، می‌توانید با انجام این اقدامات ساده، آن را بهبود بخشید:
- برای چند روز اول، از یخ درمانی استفاده کنید. پس از آن از گرما درمانی به وسیله پد های گرمایی، کمپرس گرم یا با گرفتن یک دوش داغ، استفاده کنید.
- داروهای ضد درد OTC ، مانند ایبوپروفن یا استامینوفن مصرف کنید.
- برای چند روز از ورزش کردن، انجام فعالیت‌هایی که علائم شما را تشدید می‌کنند و همچنین بلند کردن اجسام سنگین، دوری کنید. هنگامی که فعالیت طبیعی و روزمره خود را از سر می‌گیرید، از انجام کارهای سنگین بپرهیزید تا علائم شما کمتر شوند.
- هر روز به گردن خود ورزش دهید. به آرامی سر خود را به طرفین و بالا و پایین حرکت دهید.
- سعی کنید وضعیت کلی بدن شما مناسب باشد.
- از قرار دادن تلفن در بین گردن و شانه خودداری کنید.
- موقعیت کلی بدنی خود را هر از گاهی تغییر دهید. برای مدت طولانی در حالت ایستاده یا نشسته قرار نگیرید.
- به صورت ملایم، گردن خود را ماساژ دهید.
- برای خواب از بالش مخصوص گردن استفاده کنید.
- بدون تأیید و درخواست پزشک، از بریس یا نگه‌دارنده‌های گردن استفاده نکنید، زیرا اگر به طور صحیح از آن‌ها استفاده نکنید، می‌توانند علائم شما را بدتر کنند.
