تاریخ: ۲۹ بهمن ۱۳۹۹
آرتروز زانو میتواند باعث درد و دشواری در راه رفتن شود. علائمی مانند درد، سفتی و تورم در مفصل زانو به عنوان علائم آرتروز زانو شناخته میشوند. استئوآرتریت زانو، که شایعترین نوع آرتروز است، به نازک شدن غضروف مفصل زانو و خشن شدن سطوح مفصل منجر میشود. این موضوع باعث میشود که حرکت زانو به طور نرم و روان صورت نگیرد. هرچند سن یک عامل خطر قابل توجه است، اما آرتروز زانو میتواند هنوز هم افراد را در همهی سنین، از جمله جوانان، تحت تأثیر قرار دهد. برای برخی افراد، آرتروز زانو میتواند به ارث برسد، در حالی که برای دیگران ممکن است ناشی از عفونت یا آسیب یا حتی اضافه وزن باشد.
اگر آرتروز زانو زود تشخیص داده شود، بسیاری از درمانهای غیر جراحی میتواند کمک کند. در صورت عدم موفقیت، جراحی آخرین چاره است.
درمانهای بسیاری برای درمان آرتروز زانو در کلینیک امید انجام میشود. از موثرترین درمانها میتوان به فیزیوتراپی که شامل ورزش و مدالیتههاست و تزریقهای داخل مفصل از جمله استروئید، پی آر پی و اوزون تراپی اشاره کرد. پس از بررسی وضعیت و شدت علائم آرتروز بیمار، میتوان دربارهی نوع مناسب این درمانها تصمیم گیری کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان آرتروز زانو در کلینیک امید پا و یا برای رزرو نوبت با شماره تلفنهای ۰۲۱۶۶۰۱۵۲۱۱ – ۰۲۱۶۶۰۱۴۱۵۸ تماس حاصل فرمایید.
دلایل آرتروز زانو
همانطور که قبلا گفته شد عواملی مانند سن، ژنتیک، آسیب یا عفونت منجر به آرتروز زانو میشود. بیایید نگاهی بیندازیم که چگونه این عوامل میتوانند در این بیماری موثر باشند.
- سن: توانایی بهبود غضروف شما با افزایش سن کاهش مییابد.
- وراثت: اگر یک یا چند نفر از اعضای خانواده شما از آن رنج ببرند، احتمال ابتلا به آرتروز زانو بیشتر است تا اینکه در خانواده شما فردی مبتلا به این بیماری نباشد. وراثت همچنین شامل جهشهایی است که ممکن است شما را مستعد ابتلا به این بیماری کند.
- وزن: هنگام اضافه وزن فشار بر روی تمام مفاصل، به خصوص زانوها افزایش مییابد.
- آسیبهای استرسی مکرر: اگر اسکات زدن، زانو زدن یا بلند کردن زیاد انجام دهید، به دلیل فشار مداوم به مفصل، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای آرتروز زانو باشید.
- جنسیت: زنانی که بیش از ۵۵ سال سن دارند بیشتر از مردان هم سن خود در معرض آرتروز زانو قرار دارند
- سایر بیماریها: اگر به آرتریت روماتوئید زانو مبتلا هستید، احتمالاً به آرتروز زانو نیز گرفتار هستید. بیماریهای دیگری که شما را در معرض خطر قرار میدهد شامل اضافه بار زانو، اختلالات متابولیکی، هورمون رشد بیش از حد و موارد دیگر است.
علائم
علائم آرتروز زانو بسیار است و شدت آن به پیشرفت وضعیت شما بستگی دارد. موارد زیر از علائم مرتبط با آرتروز زانو است اما ممکن است همه علائم را با هم نداشته باشید.
تورم یا حساسیت
آرتروز زانو میتواند باعث التهاب دوره ای شود. این امر ممکن است به دلیل تشکیل خار استخوان (استئوفیت) یا مایع اضافی در زانو باشد. ممکن است التهاب پس از یک دوره طولانی بی تحرکی مانند صبح که از خواب بیدار میشوید، بارزتر شود.
پوست زانو ممکن است قرمز به نظر برسد یا در اثر لمس احساس گرما کند. با گذشت زمان، ممکن است دچار التهاب مزمن زانو شوید که با داروهای بدون نسخه یا ضد التهاب بهبود نمییابد.
ضعف
با گذشت زمان، ممکن است عضلات زانوی شما ضعیف شده و کل ساختار مفصل ناپایدار شود. ضعف کلی زانو میتواند باعث کمان یا خم شدن آن شود. همچنین مفصل میتواند بچسبد یا قفل شود تا نتوانید آن را خم یا صاف کنید. شما متوجه میشوید این علائم ظاهر شده و پس از مدتی ناپدید میشوند.
دامنه حرکتی ضعیف
آرتروز زانو میتواند حرکت مفاصل زانو را دشوار کند و این باعث میشود که حرکات ساده قبلی از علائم شایع آرتروز نباشد. هنگام بالا رفتن از پلهها یا شرکت در فعالیهای ورزشی احتمالاً محدوده حرکتی را مشاهده خواهید کرد.
آرتروز زانو به تدریج غضروف را ساییده میکند و با بدتر شدن آرتروز، عملکرد طبیعی مفاصل و انجام کارهای روزمره نیز دشوارتر میشود. با گذشت زمان، ممکن است در راه رفتن بدون عصا یا واکر مشکل داشته باشید.
از دست دادن فضای مشترک
اشعه ایکس زانو یک ابزار تشخیصی عالی برای آرتروز زانو است زیرا به وضوح از دست دادن فضای مفصلی را نشان می دهد که باعث ایجاد صدا و دامنه حرکتی ضعیف میشود. فضایی که به طور معمول غضروف را اشغال میکند فرسوده می شود و استخوان در معرض آن وجود دارد. خارهای استخوانی در امتداد لبههای مفصل ایجاد میشوند و تلاش بدن برای ترمیم خود را منعکس میکنند.
تغییر شکل زانو
با پیشرفت آرتروز زانو، ممکن است تغییراتی در شکل ظاهری زانوی خود مشاهده کنید. آرتروز، ظاهری فرورفته در زانو ایجاد میکند زیرا عضلات اطراف زانو ضعیف میشوند. ممکن است زانوهای شما به سمت یکدیگر نشانه رفته یا به سمت بیرون خم شوند. ناهنجاریهای زانو از کمی قابل مشاهده تا کاملاً شدید و ناتوان کننده است.
کریپتوس
کریپتوس اصطلاح پزشکی برای صدادادن مفصل است که هنگام حرکت یا خم شدن زانو احساس میکنید یا می شنوید. بسته به میزان پیشرفته آرتروز زانو، ممکن است هنگام حرکت دادن مفصل زانو صداهایی را احساس کنید یا بشنوید (یا گاهی اوقات هر دو):
- صدای تق تق زانو واضح است.
- به نظر میرسد انگار چیزی خرد شده است.
درد
درد، حساسیت یا ناراحتی اغلب در قسمت داخلی زانو همراه با آرتروز احساس میشود. این به این دلیل است که بدن شما فشار خود را مستقیماً به سمت پایین و به داخل مفصل زانو وارد میکند.
با این حال، برخی از افراد علائم آرتروز زانو را در دو طرف زانو یا فقط در قسمت خارجی مفصل زانو تجربه میکنند. درد آرتروز زانو معمولاً در پایان روز بدتر میشود و با استراحت بهبود مییابد. در صورت داشتن آرتروز زانو ممکن است با شرایط زیر احساس درد یا حساسیت بیشتری داشته باشید:
- زانو بزنید.
- در سربالایی یا سرازیری راه بروید.
- از پلهها بالا یا پایین بروید.
- زانو را خم کنید.
احساس سفتی در مفصل
در حالی که آرتروز زانو همراه با درد ممکن است با استراحت بهبود یابد، استراحت بیش از حد باعث سفتی در مفصل زانو میشود. سفتی آن معمولاً چند دقیقه طول میکشد و با حرکت و کشش ملایم کاهش مییابد.
اگر متوجه شده اید که پس از مدتی نشستن هنگام برخاستن از خواب، زانوی شما سفت میشود، ممکن است به آرتروز زانو مبتلا شدهاید.
از دست دادن تحرک
آرتروز زانو میتواند باعث از بین رفتن عملکرد روزانه شود زیرا زانو به اندازه آزادانه حرکت نمیکند. درد، حساسیت و سفتی باعث می شود بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز با کاهش تحرک مواجه شوند. در صورت داشتن آرتروز زانو و از دست دادن تحرک، انجام کارهای زیر دشوار میشود:
- نشستن یا برخاستن از روی صندلی.
- وارد یا خارج شدن از اتومبیل.
- بالا یا پایین رفتن از پلهها.
تشخیص آرتروز زانو
این بیماری از طریق مطالعات تصویربرداری، معاینات بدنی و تستهای آزمایشگاهی تشخیص داده می شود. ابتدا پزشک قبل از ارزیابی زانو، لمس آن و درخواست از شما در صورت امکان راه رفتن، سابقه پزشکی شما را بررسی میکند. او به شما توجه خواهد کرد که علائم آرتروز خود را در کدام قسمت مفصل زانو تجربه میکنید. آرتروز میتواند روی یک زانو یا هر دو تأثیر بگذارد.
پزشک شما احتمالاً آزمایشهای تصویربرداری مانند عکسبرداری با اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن را برای مشاهدهی بیشتر توصیه میکند. سی تی اسکن و ام آر آی به پزشک امکان میدهد آسیب بافت نرم اطراف استخوانهای زانو را تشخیص دهد. سرانجام، پزشک ممکن است برخی تستهای آزمایشگاهی را برای تعیین سایر شرایط زمینه ای که ممکن است باعث درد شود، انجام دهد یا به بیمار توصیه کند. آن ها ممکن است برای تشخیص فاکتور روماتوئید، آنتی بادی موجود در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید (RA)، از آزمایش خون برای رد RA استفاده کنند.
درمان آرتروز زانو
پزشک شما گزینههای مختلفی را برای کمک به رفع تورم، درد مفاصل و حتی افزایش کیفیت زندگی پیشنهاد میکند. گزینه درمان آرتروز زانو براساس چندین جنبه خاص شما و نیازهای سلامتی شما از جمله سطح درد، سابقه پزشکی و تأثیر شرایط بر زندگی روزمره شما خواهد بود. همانطور که در در این قسمت مشاهده میکنید، اغلب درمان شامل ترکیبی از روشهای درمانی و تغییر سبک زندگی خواهید بود.
داروهای ضد التهاب و تسکین دهنده درد
گزینههای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، استامینوفن یا سدیم ناپروکسن هستند. بیش از ده روز از این داروها بدون مشورت با پزشک خود استفاده نکنید.
ورزش و کاهش وزن
تقویت عضلات اطراف نه تنها باعث تثبیت مفصل میشود بلکه درد را نیز کاهش میدهد. برای انعطاف پذیر و متحرک نگه داشتن مفصل زانو میتوانید فعالیتهای کششی را امتحان کنید. ورزش همچنین یک روش عالی برای کاهش وزن است زیرا چاقی خود یک عامل خطر برای آرتروز زانو میباشد.
تزریق اسید هیالورونیک
بدن ما به طور طبیعی اسید هیالورونیک تولید میکند اما با افزایش سن، تولید آن آهسته میشود. هیالورونیک اسید، روان کننده مفاصل شما هستند که باعث میشود مفاصل به راحتی حرکت کنند. بیماران مبتلا به آرتریت زانو اسید هیالورونیک بسیار کمی در مفاصل خود دارند و بنابراین با تکمیل مجدد آن میتوانید درد را تسکین دهید. این تزریقات برای بیمارانی که نمی توانند از مسکن استفاده کنند بسیار مناسب است.
هزینه تزریقات داخل مفصلی و اوزون
تزریق کورتیزون
کورتیزون یک داروی ضد التهابی موثر است که برای درمان بیماریهای ارتوپدی مانند آرتروز زانو استفاده میشود. این تزریق ها یک راه حل موقتی است و باید همراه با فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی باشد. این تزریقها فقط باید سه تا چهار بار در سال تجویز شوند زیرا تجویز منظم آن باعث آسیب بیشتر در مفصل میشود. تزریق کورتیزون برای بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده توصیه نمیشود زیرا باعث افزایش حاد سطح گلوکز میشود.
فیزیوتراپی
پس از معاینه زانو، فیزیوتراپیست با شما کار خواهد کرد تا یک برنامه درمانی متناسب با مشکل دقیق شما و نیازهای شما ایجاد کند. اهداف میتوانند شامل کاهش درد و تورم و افزایش انعطاف پذیری، قدرت، تعادل و تحمل شما باشند.
در درمان آرتروز زانو، فیزیوتراپیست شما ممکن است از موارد زیر استفاده کند:
- درمان دستی. درمان دستی شامل ماساژ و دستکاری زانو است.
- اولتراسوند. این روش از امواج صوتی برای درمان درد آرتروز زانو استفاده میکند.
- تحریک الکتریکی. این روش از جریان الکتریکی ملایم برای درمان درد و سفتی آرتروز زانو استفاده میکند.
- فیزیوتراپیست همچنین ممکن است از گرما و سرما استفاده کند و نحوه استفاده از این روشها را به شما آموزش دهد.
فیزیوتراپی تقریباً همیشه شامل ورزش است. ورزش درمانی میتواند شامل کشش، انجام تمرینات اصلی، ایجاد قدرت و راه رفتن باشد. شما ممکن است تمریناتی را یاد بگیرید که از راههای شگفت انگیزی به شما کمک میکنند. عضلات قوی هسته و لگن میتوانند به کنترل درد زانو کمک کرده و توانایی شما را برای فعالیت بیشتر کنند. فیزیوتراپیست همچنین تمریناتی را به شما آموزش می دهد که میتوانید در خانه انجام دهید. ممکن است فیزیوتراپیست شما در نظر بگیرد که آیا نوعی از بریس زانو میتواند به شما کمک کند یا خیر.
زانوبند و وسایل کمکی
زانوبندها از پشتیبانی فیزیکی برخوردار هستند بنابراین استرس جسمی را روی زانوها کاهش میدهند. بریس ها دو نوع (بریس برای محاظت از زانو و کاهش فشار از روی زانو) هستند. نوع بریس برای محاظت از زانو، کار فشرده سازی را انجام میدهد در حالی که نوع بریس کاهش فشار از روی زانو، محفظه آسیب دیده را بهبود میدهد. با پزشک خود مشورت کنید که کدام بریس برای شرایط شما بهتر است. همچنین میتوانید از وسایل کمکی مانند عصا و واکر برای آرتروز زانو استفاده کنید.
تغییر سبک زندگی
افراد چاق بیشتر در معرض آرتروز زانو قرار دارند. بنابراین کاهش وزن و بهبود سلامت جسمی میتواند به کاهش علائم آرتروز زانو کمک کند. علاوه بر این افراد فعال که در ورزشهای پرتحرک مانند دویدن و ژیمناستیک شرکت میکنند اغلب از درد و التهاب مفصل رنج میبرند. در این حالت، کاهش مدت و شدت فعالیتهای گفته شده میتواند مفید باشد.