اسکولیوز نوعی بیماری است که در آن انحنای ستون فقرات از حد طبیعی خارج است و منحنی شکل C یا S به خود میگیرد. اگر به اسکولیوز مبتلا هستید، احتمالاً نگران این هستید که آیا انحنای ستون فقرات میتواند بر روی کودک، بارداری و یا زایمان شما تأثیر بگذارد. بنابراین در اینجا به تمام مواردی که شما باید در مورد اسکولیوز در بارداری بدانید و اینکه چگونه یک بارداری بی خطر داشته باشید اشاره شده است.
آیا میتوانم در صورت ابتلا به اسکولیوز باردار شوم؟
خبر خوب این است که در اکثر موارد اسکولیوز در دوران بارداری، هیچ خطری برای زایمان، مادر و نوزاد وجود ندارد. خطر سقط جنین، مرده زایی یا نقص مادرزادی افزایش نمییابد. حتی زنانی که برای درمان اسکولیوز عمل جراحی همجوشی نخاع انجام داده اند، میتوانند باردار شوند.
پزشکان توصیه میکنند که زنانی که جراحی اسکولیوز (انحراف فقرات) انجام دادهاند، حداقل شش ماه بعد از عمل جراحی، منتظر بمانند تا بهبود کامل در ستون فقرات رخ دهد، قبل از اقدام به بارداری. این زمان لازم است تا استحکام و استقرار مناسب در ستون فقرات بهبود یابد. زنانی که از اسکولیوز مادرزادی رنج میبرند یا با اسکولیوز زودرس و مشکلات قلبی و عضلانی روبرو هستند، قبل از بارداری باید با پزشکان مشاوره کنند.
اسکولیوز مادرزادی معمولاً همراه با بیماریهای عصبی عضلانی مانند دیستروفی عضلانی یا فلج اطفال است. به دلیل وجود این نقایص مادرزادی، ممکن است مشکلات تنفسی و محدودیت در اندازه ریه وجود داشته باشد. همچنین، سطح اکسیژن کاهش مییابد که میتواند به جنین در حال رشد آسیب برساند و همچنین ممکن است باعث افزایش فشار قلبی در مادر شود.
در موارد اسکولیوز شدید، باردار شدن میتواند کمی خطرناک تر از حد معمول باشد زیرا:
- کمر درد میتواند به طور قابل توجهی برای خانمهایی که دارای انحنای شدید هستند، بدتر شود.
- مشکلات تنفسی ممکن است در اواخر بارداری رخ دهد، زیرا رحم دیافراگم را بالاتر میبرد و ظرفیت را کاهش میدهد.
- ممکن است لازم باشد جنین و منحنی اسکولیوز دقیقاً کنترل شوند.
برای جلوگیری از عوارض، زنان مبتلا به اسکولیوز شدید باید قبل از بارداری با پزشک خود مشورت کنند.
اسکولیوز چگونه بر بارداری تأثیر میگذارد؟
بارداری تقریباً به همان روشی که زنان بدون اسکولیوز مبتلا هستند، بر زنان مبتلا به اسکولیوز تأثیر میگذارد.
یکی از علائم رایج بسیاری از زنان باردار، کمردرد است. در این حالت، تشخیص اینکه درد ناشی از بارداری است یا اسکولیوز معمولاً دشوار است. با این حال، اگر به دلیل اسکولیوز قبل از بارداری کمردرد داشتید، خطر کمردرد در دوران بارداری را افزایش میدهد. همچنین زنان مبتلا به اسکولیوز شدید و دارای انحنای شدید ستون فقرات ممکن است درد و ناراحتی بیشتری، مشکلات تنفسی یا مشکلات تحمل وزن را، به خصوص در اواخر بارداری تجربه کنند.
به طور کلی در دوران بارداری، رحم در حال رشد فشار بر دیافراگم وارد و تنفس مادر را دشوار میکند. همچنین به دلیل افزایش هورمون پروژسترون که میزان تنفس را افزایش میدهد، دچار نفس نفس خواهید شد. برای کسانی که اسکولیوز دارند، انحنای ستون فقرات ممکن است مشکل را بدتر کند.
چگونه میتوان از بدن خود در دوران بارداری و زایمان محافظت کرد؟
در صورت کمر درد، کمپرس یخ یا سرد میتواند کمک کند. برخی از درد در عضلات را میتوان با کمپرس گرم یا نشستن در وان گرم یا جکوزی (که خیلی گرم نیست) تسکین داد. کمربندهای حاملگی را میتوان پوشید که از کمر و عضلات شکم پشتیبانی میکنند و امکان حرکت آزادتر را دارند.
شنا همچنین یک ورزش عالی در دوران بارداری است، زیرا آب به عضلات شکم کمک و حرکت آزادتر را نیز ممکن میکند. ورزشهای تقویت کننده مانند تمرینات شیب لگن میتوانند به تقویت کمر و تسکین درد کمک کنند. همیشه قبل از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. همچنین اگر کودک را فقط در یک طرف نگه دارید، ممکن است منحنی بدتر شود.
آیا بارداری باعث بدتر شدن اسکولیوز خواهد شد؟
نگرانی دیگر زنان مبتلا به اسکولیوز این است که آیا بارداری باعث بدتر شدن اسکولیوز آنها میشود یا خیر. مطالعات میگویند که اسکولیوز در دوران بارداری بدتر نمیشود. تا زمانی که منحنی از قبل متوقف شده باشد، وزن حاصل از بارداری باعث افزایش انحنا نمیشود.
زنان در سه ماهه سوم بارداری باید مراقب کمر خود باشند زیرا رباطها به دلیل هورمون بارداری ریلکسین (ریلاکسین) آزادتر میشوند. این میتواند منجر به افزایش زاویه کاب (اندازه گیری انحنای ستون فقرات) شود که منجر به درد پا، لگن و کمر شود.
برخی شواهد نشان میدهد در میان بیمارانی که قبلاً درمان ارتز داشته اند و یک یا چند بارداری دیگر را را تجربه کردهاند، در مقایسه با زنانی که تاکنون باردار نبودهاند، خطر پیشرفت منحنی بیشتری دارند.
آیا اسکولیوز در بارداری زایمان را پیچیده میکند؟
تحقیقات نشان میدهد که زایمان و بارداری در زنان مبتلا به اسکولیوز خفیف تا متوسط در مقایسه با زنان بدون اسکولیوز تقریباً یکسان است.
در گذشته، پزشکان در صورت مبتلا بودن بیمار به اسکولیوز، زایمان در قسمت C شکل ستون فقرات را انتخاب میکردند. اما امروزه، زایمان زنان بیشتری ممکن است از روش واژینال انجام شود و هیچ عارضه عمده ای ندارد. موقعیت حین زایمان برای راحتی بیمار مهم است و راحتترین وضعیت برای هر بیمار متفاوت خواهد بود.
زایمان واژینال برای برخی از زنان مبتلا به اسکولیوز چالشهایی ایجاد میکند. هنگامی که اسکولیوز، لگن را در مادران باردار درگیر میکند، در اثر موقعیت بد کودک مادر میتواند “اصطبل” (هنگامی که یک زن در حال زایمان فعال است و زایمان او کند یا متوقف میشود) را تجربه کند. ضعف ناشی از اسکولیوز ممکن است فشار آوردن در هنگام زایمان را برای بعضیها دشوارتر کند.
همچنین در برخی موارد، تزریق اپیدورال برای تسکین درد ممکن است دشوار باشد. با پزشک خود در مورد نوع زایمان و گزینههای کنترل درد بحث کنید بنابراین میدانید چه انتظاری دارید.
در صورت ابتلا به اسکولیوز آیا میتوان اپیدورال در حین زایمان داشته باشم؟
ممکن است نگرانی در مورد بیماران اسکولیوز در مورد انجام اپیدورال برای تسکین درد در هنگام زایمان وجود داشته باشد. اپیدورال بی حسی موضعی است که به ستون فقرات تزریق میشود و اعصابی را که فشارهای درد را از کانال زایمان به مغز می رسانند، بی حس میکند.
اپیدورال معمولاً در فضای زیر انتهای نخاع تزریق میشود. برای برخی از بیماران اسکولیوز دریافت اپیدورال دشوار است. این حالت معمولاً در صورتی اتفاق میافتد که آنها جراحی فیوژن ستون فقرات را انجام داده باشند یا اسکولیوز در ستون فقرات کمر (تحتانی) باشد. اگر اسکولیوز در اواسط قسمت فوقانی کمر باشد، انجام اپیدورال هیچ مشکلی نخواهد داشت.
هنوز هم برای زنان باردار مبتلا به اسکولیوز مهم است که قبل از زایمان با اپیدورال و مدیریت درد با پزشک خود در میان بگذارند.
آیا کودک میتواند اسکولیوز را به ارث ببرد؟
هیچ پاسخ “بله یا خیر” برای این سوال وجود ندارد. حدود ۳۰٪ بیماران اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان (AIS) سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. الگوی وراثت اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوان مشخص نیست زیرا به نظر میرسد بسیاری از عوامل ژنتیکی و محیطی در این امر دخیل باشند. با این حال، داشتن یک بستگان نزدیک (مانند پدر و مادر یا خواهر و برادر) با اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوان، خطر ابتلا به این بیماری در کودک را افزایش میدهد. این خطر در دختران بیشتر از پسران است.