کمر درد و درمان آن (دارو، ورزش، تزریق،ماساژ، طب سوزنی و …)

شایع‌ترین مشکل پزشکی در جهان کمر درد است. کمر درد می‌تواند کسل کننده، مداوم، تیز یا ناگهانی باشد. ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد (در نتیجه زمین خوردن یا بلند کردن اجسام سنگین) یا ممکن است به دلیل کهولت سن یا آسیب‌دیدگی قدیمی یک مشکل مداوم باشد . درد کمر به هر دلیلی که باشد، می‌تواند یک مشکل واقعی برای هر کسی باشد که به آن مبتلا است.

علل 

کمر درد یک مشکل پزشکی نیست. بلکه علامت یک بیماری دیگر است. کمر درد می‌تواند به دلیل یک یا چند مورد زیر ایجاد شود:

آسیب 

آسیب‌هایی مانند پیچ خوردگی، یعنی پارگی رباط‌های ستون فقرات می‌تواند باعث کمردرد شود. حتی شکستگی مهره‌های ستون فقرات (استخوان‌های ستون فقرات) نیز می‌تواند باعث کمردرد شود. آسیب‌ها همچنین می‌توانند به دلیل زمین خوردن ایجاد شوند.

مشکلات پزشکی 

بسیاری از مشکلات پزشکی مربوط به ستون فقرات و عضلات اطراف آن، رباط‌ها، و بافت‌ها است که باعث کمر درد می‌شود. برخی از دردها به دلیل بیماری‌های طولانی مدت ایجاد می‌شوند و برخی دیگر به دلیل یک مشکل پزشکی اخیر است. برخی از مشکلات پزشکی که باعث کمر درد می‌شود عبارتند از:

• تحلیل رفتن دیسک بین مهره‌ای: به دلیل افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌ها تخریب شده و اثر محافظتی خود را از دست می‌دهند و در نتیجه باعث اصطکاک بین مهره‌ها می‌شوند.
• فتق یا پارگی دیسک: وقتی دیسک‌های بین مهره‌ای خیلی ضعیف می‌شوند، حلقه خارجی آن‌ها پاره شده و برآمده می‌شود. این برآمدگی باعث فشار بر اعصاب نخاعی مجاور می‌شود.
• استئومیلیت و دیسکیت: استئومیلیت عفونت مهره‌ها و دیسکیت عفونت دیسک‌ها است.
• آرتریت: انواع آرتریت‌ها مانند آرتروز، آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت آنکیلوزان، و همچنین تنگی نخاع که همان باریک شدن نخاع است، باعث درد کمر می‌شوند.
• اسکولیوز: انحنای غیرطبیعی ستون فقرات که باعث ایجاد مشکل در میانسالی و بعد از آن می‌شود.
• پوکی استخوان: این امر باعث متخلخل و ضعیف شدن استخوان‌ها شده که به نوبه خود باعث شکستگی مهره‌ها می‌شود.
• تومورهای ناشی از سرطان: اگرچه نادر است، اما سرطان‌ها در قسمت‌های مختلف بدن می‌توانند باعث ایجاد تومورهایی در پشت شوند که به عصب‌های پشت فشار وارد می‌کند.
• دلایل دیگر: سایر مشکلات پزشکی که می‌توانند باعث کمردرد بشوند شامل بارداری، فیبرومیالژیا (درد و خستگی عضلانی) و آندومتریوز (بیماری که بافت رحم در جای دیگری از بدن یافت می‌شود) است.

اضطراب 

استرس و اضطراب می‌تواند بر وضعیت جسمی بدن تأثیر بگذارد. می‌تواند عضلات پشت را سفت و دردناک کند. همچنین می‌تواند بر شدت و مدت درد تأثیر بگذارد.

عوامل خطر 

هر کس ممکن است کمر درد داشته باشد، پیر باشد یا جوان! اما عوامل خطری وجود دارد که احتمال ابتلا به کمردرد را افزایش می‌دهد. این عوامل عبارتند از:

• وراثت – بیماری‌هایی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان یک بیماری وراثتی است که از طریق ژن‌های نسل‌های گذشته منتقل می‌شود.
•  سن – با افزایش سن، روند تخریب در استخوان‌ها رخ می‌دهد. کمر درد معمولاً در سنین 30 تا 40 سالگی شروع می‌شود و با افزایش سن به تدریج شدت و تعداد دفعات آن افزایش می‌یابد.
•  رژیم غذایی – یک رژیم غذایی نامناسب، یعنی رژیم پرکالری و پرچرب باعث چاقی می‌شود. اضافه وزن بدن فشار زیادی را به کمر وارد می‌کند و باعث کمر درد می‌شود.
•  آمادگی جسمانی – کمردرد در بین افرادی که سطح آمادگی جسمانی کمتری دارند بیشتر دیده می‌شود. عضلات ضعیف کمر قادر به حمایت از ستون فقرات نیستند و منجر به کمردرد می‌شوند. افرادی که به طور منظم ورزش نمی‌کنند یا یک روز پس از مدت طولانی بی‌تحرک ورزش انجام می‌دهند، بیشتر از سایرین دچار آسیب می‌شوند.
•  شغل – شغل بعضی از افراد ممکن است آن‌ها را مجبور به فشار دادن، کشیدن یا برداشتن اجسام سنگین کند. این فعالیت‌ها می‌توانند منجر به آسیب‌دیدگی و درد شدید کمر شوند. مشاغل کم تحرک، به خصوص با حالت نامناسب یا صندلی‌های ناراحت و غیراستاندارد، نیز می‌توانند باعث کمردرد شوند.
•  سیگار کشیدن – سیگار کشیدن به طور مستقیم باعث کمر درد نمی‌شود، اما احتمال ابتلا به کمردرد شما را افزایش می‌دهد. سرفه به دلیل سیگار کشیدن زیاد باعث کمردرد می‌شود. پوکی استخوان یک مشکل فیزیکی است که در آن استخوان‌ها ضعیف و متخلخل شده و منجر به کمردرد می‌شوند. سیگار کشیدن می‌تواند باعث پوکی استخوان شود. سیگار کشیدن می‌تواند با انسداد مواد مغذی در ناحیه آسیب‌دیده، روند بهبود آسیب کمر را به تأخیر بیندازد.

علائم کمردرد چیست؟ کمردرد چگونه تشخیص داده می‌شود؟ 

علائم کمر درد عبارتند از:

• درد کسل کننده در کمر
• درد تیز متناوب
• کمردردی که به پاها گسترش می‌یابد
• سفتی کمر

تشخیص

کمر درد به راحتی توسط اکثر پزشکان از طریق معاینه جسمی و پرس و جو در مورد سابقه پزشکی بیمار تشخیص داده می‌شود.

به طور کلی آزمایش و اسکن لازم نیست. با این حال، اگر کمر درد مزمن باشد و پزشک به علت زمینه‌ای دیگری مشکوک باشد، ممکن است برخی آزمایشات و اسکن‌ها را برای شما تجویز کند، مانند:

• اشعه ایکس
• اسکن استخوان
• ام آر آی یا سی تی اسکن
• الکترومیوگرافی یا EMG
• آزمایش خون

گزینه‌های درمان

بیشتر دردهای حاد کمر با گذشت زمان، فعالیت‌های منظم و پرهیز از ورزش‌های سنگین بهتر می‌شوند. در حالی که بعضی از آن‌ها ممکن است به داروهای ضد التهاب مانند آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن نیاز داشته باشند. با این حال، درد کمر جدی‌تر به دو روش قابل درمان است: جراحی یا سایر روش‌های غیر جراحی.

گزینه‌های درمان غیر جراحی 

درمان کمردرد خفیف تا متوسط بدون جراحی:

دارو 

برخی از داروهای مورد نیاز برای درمان درد مزمن کمر به راحتی بدون نیاز به نسخه پزشک در دسترس هستند، در حالی که سایر داروها به نسخه نیاز دارند. داروهایی که معمولاً استفاده می‌شوند مسکن‌هایی مانند استامینوفن، آسپیرین، اکسی کدون، و هیدروکدون است. داروهای NSAID مانند ایبوپروفن، کتوپروفن، ناپروکسن سدیم، شل کننده‌های عضلانی و داروهای ضد افسردگی هستند. محصولات ضد درد موضعی نیز برای تسکین درد تجویز می‌شوند. با این حال، همه این‌ها باید تحت نظارت پزشک استفاده شوند زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند یا با سایر داروهایی که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشند. به عنوان مثال، NSAID ها باعث ایجاد عوارض جانبی مانند ناراحتی معده تا اختلال عملکرد کلیه می‌شوند.

کمپرس گرم / سرد

از کمپرس گرم یا سرد یا حتی ترکیبی از هر دو در دردهای مزمن کمر استفاده می‌شود. اگرچه آن‌ها قادر به بهبود علت واقعی درد نیستند، اما می‌توانند درد را به میزان قابل توجهی تسکین دهند. گرما باعث انبساط رگ‌های خونی شده و در نتیجه اکسیژن بیشتری به کمر وارد می‌کند. این امر اسپاسم عضلات را کاهش می‌دهد و همچنین احساس درد را تغییر می‌دهد. از طرف دیگر سرما رگ‌های خونی را منقبض می‌کند و از این رو خون کمتری به کمر جریان می‌یابد که به کاهش التهاب کمک می‌کند. همچنین باعث بی‌حسی منطقه می‌شود که به دلیل آن فرد احساس درد نمی‌کند.

بریس 

بریس‌ها به همراه کرست، نوارهای الاستیک و سایر وسایل نگهدارنده و فلزی سفت در پشتیبانی، حفظ وضعیت صحیح و محدود کردن حرکت کمک می‌کنند. اگرچه ممکن است این وسایل علت واقعی درد را درمان نکنند، اما قطعاً می‌توانند به روند بهبودی کمک کنند، بیشتر پس از جراحی.

ورزش

اگر ورزش به درستی انجام شود می‌تواند بسیاری از دردهای مزمن کمر را کاهش دهد. ورزش‌هایی مانند خم شدن، کشش و ایروبیک نه تنها دردهای خاص کمر را اصلاح می‌کنند بلکه به تناسب اندام کلی بدن نیز کمک می‌کنند. می‌توانید از متخصص فیزیوتراپی نوع مناسب حرکات اصلاحی کمردرد را بپرسید.

کشش 

در این روش از قرقره و وزنه برای کشش عضلات و برداشتن فشار از روی دیسک‌ها استفاده می‌شود. استخوان‌ها کشیده می‌شوند تا فضای بین مهره‌ها افزایش یابند و باعث تسکین موقتی درد شوند. این روش ممکن است در موارد لغزش دیسک مفید باشد. زیرا کشیدن باعث می‌شود دیسک در جای خود قرار بگیرد.

تزریق 

هنگامی که داروهای ذکر شده و روش‌های دیگر موثر واقع نشوند، پزشک تزریق را تجویز می‌کند. تزریق شامل انسداد ریشه عصب، تزریق مفصل فاست، تزریق نقطه ماشه‌ای یا پرولوتراپی (روشی برای تزریق محلول قند روی پوشش استخوان برای القای رشد بافت که باعث تقویت رباط‌ها و تاندون‌ها می‌شود) است.

تنس 

تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست روشی برای ارسال پالس‌های الکتریکی خفیف به اعصاب یک منطقه خاص با استفاده از یک محرک الکتریکی متصل به بدن است.  پالس‌های الکتریکی خفیف باعث می‌شود اعصاب از ارسال سیگنال‌های درد به مغز جلوگیری کنند.

طب فشاری و درمان دستی 

این یک روش باستانی چینی است که به منظور فعال کردن توانایی‌های خود ترمیم کننده بدن، با فشار انگشتان روی نقاط خاصی از بدن وارد می‌شود. وقتی فشار بر روی این نقاط وارد می‌شود، عضله دچار تنش می‌شود که به نوبه خود گردش خون را افزایش داده و به روند بهبود کمک می‌کند.

طب سوزنی 

این حالت شبیه طب فشاری است با این تفاوت که به جای فشار دادن انگشتان، سوزن در نقاط فشار وارد می‌شود.

رولفینگ 

این روش نوعی ماساژ است که با اعمال فشار شدید بر روی فاشیا، لایه‌ای از بافت عضلات، انجام می‌شود. آزاد شدن فاشیا از عضله و بافت به کمر کمک می‌کند تا به حالت قبلی خود برگردد و درد را تسکین دهد.

گزینه‌های درمان جراحی

هنگامی که آسیب‌دیدگی شدید باشد یا بیمار از کمردرد رنج ببرد و هیچ یک از درمان‌های محافظه کارانه و غیر جراحی موثر واقع نشود، جراحی لازم است. اگر یک بیمار دائماً درد داشته باشد، مشکلی در حرفه یا فعالیت‌های زندگی روزمره او ایجاد شود، ممکن است کاندیدای جراحی در نظر گرفته شود. با این حال، انواع مختلفی از جراحی‌ها وجود دارد که بسته به شرایط یا ماهیت مشکل انجام می‌شود. برخی از جراحی‌ها در زیر ذکر شده است.

فیوژن ستون فقرات 

در این روش یک قطعه از دو مهره به همراه پیچ، میله و گرافت ثابت می‌شوند تا قطعه خاصی بی‌حرکت شود. این کار معمولاً در بیمارانی انجام می‌شود که از فتق دیسک مکرر، بی‌ثباتی، تنگی نخاع یا اسپوندیلولیستیز رنج می‌برند. در اسپوندیلولیستیز، رشد استخوانی اضافی قبل از فیوژن مهره‌ها برداشته می‌شود.

تعویض دیسک 

در این روش فتق دیسک برداشته می‌شود و یک دیسک مصنوعی به جای آن قرار می‌گیرد. این کار به عملکرد این بخش کمک می‌کند. تعویض دیسک به عنوان جایگزینی برای دیسککتومی استفاده می‌شود که در آن دیسک برداشته می‌شود. روش‌های جراحی دیسک برای اصلاح بیماری دژنراسیون دیسک انجام می‌شود.

 IDET

درمان الکترو گرمایی درون دیسک روش جدیدتری است که برای درمان بیماری دیسژنراتیو دیسک استفاده می‌شود. در IDET، یک برش کوچک در پشت ایجاد می‌شود و یک سیم گرم کننده از طریق آن برش وارد می‌شود تا جریان الکتریکی را عبور دهد. این جریان باعث تقویت الیاف کلاژن می‌شود که دیسک‌ها را بهم می‌چسباند.

ورتبروپلاستی

این روش برای شکستگی‌های مهره‌ای که ناشی از آسیب یا پوکی استخوان هستند، استفاده می‌شود. یک برش خفیف در محل شکستگی ایجاد می‌شود و پلی متیلاسکریلات از طریق آن تزریق می‌شود تا شکستگی سیمان شده و ستون فقرات تثبیت شود.

کیفوپلاستی

معروف به کیفوپلاستی با بالون، مشابه ورتبروپلاستی است و به عنوان جایگزینی برای درمان شکستگی استفاده می‌شود. در این روش یک بالون از طریق سوزن وارد مهره شکسته شده و برای ایجاد حفره باد می‌شود. این حفره سپس با پلی متیلاسکریلات پر می‌شود تا دو استخوان را با هم سیمان کند.

لامینکتومی 

این روش برای درمان فتق دیسک یا تنگی ستون فقرات استفاده می‌شود. با برداشتن قسمتی از مهره (لامینا) و یا هرگونه استئوفیت یا رشد استخوانی، یک برش بزرگ ایجاد می‌شود تا ستون فقرات باز شده و فشار را آزاد کند. در صورت وجود فتق دیسک، دیسک نیز برداشته می‌شود. از آنجا که این یک جراحی بزرگ است، باید پس از آن فیزیوتراپی انجام شود تا قدرت و عملکرد طبیعی خود را بازیابد.

میکرودیسککتومی 

 مشابه دیسککتومی است و از آن برای برداشتن فتق دیسک یا قسمت‌های آسیب دیده دیسک استفاده می‌شود. در این روش جراحی به برش خیلی کوچکتری نیاز است. علاوه بر این، یک میکروسکوپ یا لنز بزرگنمایی از طریق برش وارد می‌شود تا دیسک را پیدا کند و به برداشتن آن کمک کند.

جراحی لیزر 

این آخرین روش جراحی است که برای کسانی که از فتق دیسک رنج می‌برند، استفاده می‌شود. این روش شامل قرار دادن یک سوزن در قسمت فتق و عبور انرژی لیزر از آن است. انرژی لیزر بافت‌های دیسک را بخار می‌کند و از اندازه آن می‌کاهد و در نتیجه فشار وارد بر اعصاب نخاعی را کاهش می‌دهد.

پیشگیری 

راه‌های پیشگیری از کمردرد را بدانید:

• ورزش یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از کمردرد است. تمرینات تقویتی باعث تقویت عضلات راست کننده می‌شوند. عضلات قوی تعادل را افزایش داده و خطر زمین خوردن را کاهش می‌دهند. بنابراین از شکستگی، آسیب و درد جلوگیری می‌شود.
• حفظ وضعیت بدنی و استفاده از تکیه گاه مناسب کمر می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری از استرس در کمر شما کند.
• از بلند كردن اجسام سنگین باید خودداری شود یا اشیا با مكانیك مناسب بدن برداشته شوند. به صورتی كه جسم را نزدیك به بدن نگه دارید، كمر باید صاف نگه داشته شود و بلند كردن باید با استفاده از پاها و زانوها انجام شود و نه عضلات پشت.
• رژیم غذایی یکی دیگر از راه‌های اصلی جلوگیری از کمردرد است. در مرحله اول، یک رژیم غذایی متعادل به حفظ وزن سالم بدن کمک می‌کند. کمردرد در افرادی که به دلیل فشار بیش از حد به عضلات کمر دچار اضافه وزن هستند، بیشتر دیده می‌شود. مقادیر مناسب کلسیم و ویتامین D باید در رژیم غذایی شما وجود داشته باشد تا از پوکی استخوان و سایر بیماری‌های استخوانی جلوگیری کند.