تاریخ: ۲۳ تیر ۱۴۰۰
تاندون آشیل پا قوی‌ترین و بزرگ‌ترین تاندون بدن می‌باشد. این تاندون پشت مچ پای شما قرار داشته و عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه وصل می‌کند. تاندون آشیل به دلیل موقعیتش در پشت مچ پا بسیار آسیب‌پذیر می‌باشد؛ به خصوص افرادی که ورزش‌های سرعتی انجام می‌دهند، در برابر مشکلات تاندون آشیل پا نظیر پارگی و انقباض بسیار آسیب‌پذیر می‌باشند.
کوتاهی تاندون آشیل پا انقباض آشیل نامیده می‌شود. این عارضه یکی از دلایل پادرد و ناتوانی در حرکت دادن مچ پا می‌باشد. در اغلب مواقع این بیماری با ورزش و مراقبت درمان می‌گردد؛ با این وجود، گاهی جراحی تنها راه‌حل می‌باشد.
دلایل کوتاهی تاندون آشیل پا
برخی از علل رایج کوتاهی تاندون آشیل پا در ادامه آورده شده است:
- کوتاهی تاندون آشیل پا ممکن است نوعی عارضه مادرزادی باشد. در بسیاری از موارد، تاندون‌های نوزاد به هنگام تولد منقبض می‌باشد.
- پیاده‌روی در وضعیتی نامناسب نیز یکی از دلایل کوتاهی تاندون آشیل پا می‌باشد، خصوصا خانم‌هایی که کفش‌های پاشنه بلند می‌پوشند معمولا از این عارضه رنج می‌برند.
- کوتاهی تاندون آشیل پا مشکلی رایج بین افرادی که ورزش‌های سرعتی انجام می‌دهند، خصوصا ورزش‌هایی که برای انجام آن‌ها مجبورید روی پاشنه پا بایستید، می‌باشد.
- تاندون آشیل همچنین ممکن است به واسطه بیماری فلج اطفال منقبض گردد.
علائم انقباض تاندون آشیل پا
هر فردی ممکن است در معرض ابتلا به این شرایط قرار گیرد، از نوزادان تا سالمندان. علل ابتلا به این بیماری متنوع هستند؛ به عنوان مثال، در سالمندان، علت آن ممکن است به کاهش قدرت عضلات و تاندون‌ها برگردد. در نوزادان تازه متولد شده، علت اصلی این مشکل ممکن است نقصی مادرزادی باشد و در کودکان، به دلیل فلج اطفال ممکن است رخ دهد.
افرادی که از این شرایط رنج می‌برند، با مشکلاتی در قرار دادن پاشنه پایشان روی زمین مواجه می‌شوند. به دلیل عدم اجازه به آزادانه حرکت دادن پا و پاشنه پا به علت انقباض تاندون‌ها، فرد مبتلا به مشکلاتی در پیاده‌روی معمولا دچار می‌شود. این ممکن است به دلیل اختلال در گام برداشتن باشد و فرد می‌تواند احساس درد و کشیدگی در مفصل زانو داشته باشد.
با توجه به اینکه این قسمت از پا دائما با سطحی که روی آن راه می‌روید در تماس است، احتمالا زخم می‌شود. بیماران همچنین از درد در قسمت مچ و پشت پای آسیب‌دیده شکایت دارند. لازم است بدانید افرادی که به طور مادرزادی از این عارضه رنج می‌برند، ممکن است در هر دو پایشان این مشکل را داشته باشند.
تشخیص و درمان کوتاهی تاندون آشیل
معاینه فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی بیمار، ممکن است انقباض آشیل پا را تایید کند. به هنگام معاینه، بیمار زانویش را خم کرده و پزشک معالج پا را در حالت دورسی فلکشن (حرکت پا به سمت پشت یا بالا، به عنوان مثال بالا رفتن از سربالایی) قرار می‌دهد. ایجاد کششی جزئی در زانو، پای شما را به حالت پلانتار فلکشن (حرکت قسمت کف پا به طرف پشت ساق) وا می‌دارد.
- در ابتدا ممکن است پزشک معالج از شما بخواهد از یخ برای بهبود تورم استفاده کنید.
- به منظور درمان کوتاهی تاندون آشیل می‌توانید از کفش‌های طبی استفاده کنید، بدین‌ترتیب که از ابزارهای ارتز در کفش‌ها استفاده می‌شود تا عدم تعادل در موقعیت بدن و راه رفتن از بین برود. نکته قابل توجه این است که ناگهانی پایین آوردن پاشنه و انجام حرکات کششی گاهی شرایط را بدتر خواهد کرد.
- گاهی استفاده از ارتز نیز برای پاهای آسیب‌دیده پیشنهاد می‌گردد. درمان‌های جایگزین شامل گچ گرفتن و ایجاد کشش در تاندون آشیل از طریق روش‌های دستی می‌باشند.
- داروهای مسکن به منظور تسکین درد توسط پزشک تجویز می‌گردند، شما می‌توانید از NSAIDsها یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده کنید.
- عمل جراحی– اگرچه عمل جراحی موجب ضعیف‌شدن تاندون می‌شود، ممکن است پزشک معالج به شما عمل تنوتومی (قطع کردن تاندون) را پیشنهاد کند. پس از جراحی، پا گچ گرفته می‌شود و در حالت خمشی ۹۰ درجه برای مدت ۵ تا ۶ هفته باقی می‌ماند. بعضی از جراحان پس از ۲ تا ۳ هفته به بیمار اجازه می‌دهند متحمل وزن کمی روی پای آسیب‌دیده شود.
- به منظور حفظ سلامتی، از انجام فعالیت‌های تحریک‌کننده جدا خودداری کنید.
- انجام تمرین‌های گرم‌کننده و کششی را افزایش دهید تا مطمئن شوید تاندون‌ها هیچ مشکلی ندارند.
- فیزیوتراپی نتایج فوق‌العاده‌ای به همراه خواهد داشت؛ بهتر است با یک متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید و برای ۱۰ تا ۱۲ جلسه برنامه‌ریزی کنید.
- در مواردی خاص، ممکن است پزشک معالج در صورت لزوم و به منظور تسکین درد داروهای استروئیدی برایتان تجویز کند.
- درمان موضعی به کمک لیزر نیز ممکن است پیشنهاد گردد؛ با این وجود، هیچ مزیتی از این روش تاکنون گزارش نشده است.
نحوه کشش تاندون آشیل پا
لازم است بدانید به هنگام انجام حرکات کششی در تاندون آشیل پا، کشش تاندون و عضلات ساق بسیار مهم می‌باشد. ترکیبی از این حرکات کششی به همراه ایجاد تغییراتی در سبک زندگی تا حد زیادی درد ناشی از التهاب تاندون‌ها را از بین برده و کوتاهی تاندون آشیل را اصلاح می‌کند.
بالا بردن عضلات ساق در حالی که یکی از پاها پایین‌تر قرار می‌گیرد
انجام این حرکات به مرور زمان موجب تقویت عضله ساق و تاندون آشیل می‌گردد. به کمک این حرکات شما قادر خواهید بود بدون اینکه مجبور باشید همه وزنتان را روی یک پا قرار دهید، عضلاتتان را تقویت کنید. این تمرین بسیار موثر بوده و برای توانبخشی نیز ایمن‌تر می‌باشد.
طوری روی پاهایتان بایستید که لگن‌ها از یکدیگر فاصله داشته باشند. در صورت لزوم از یک صندلی و یا دیوار به عنوان تکیه‌گاه استفاده کنید. در هر دو پا، انگشت‌های پاهایتان را بالا بیاورید. پای سالم را بالا برده و روی پای آسیب‌دیده بایستید، سپس به آرامی پاشنه پای آسیب‌دیده را روی زمین قرار دهید. هر دو پا را روی زمین قرار داده و حرکات را تکرار کنید.
۳ دوره ۱۰ تایی این حرکات را تکرار کنید.
ایجاد تعادل در حالت ایستاده با استفاده از یک پا
این تمرین‌ها حالت تعادل بدن را بهبود بخشیده و به منظور حفظ تعادل به توازن در عضلات نیاز دارد. گاهی آسیب‌دیدگی آشیل پا ناشی از عدم تعادل عضلات، به عنوان مثال به دلیل ضعف ماهیچه‌های سرینی می‌باشد. انجام تمرین‌های تعادل به تقویت عضلات کمک کرده و با هدف بهبود وضعیت بدنی و الگوی حرکتی انجام می‌گیرد.
در ابتدا روی هر دو پا بایستید و در صورت لزوم از یک صندلی یا دیوار به عنوان تکیه‌گاه استفاده کنید. پای آسیب‌دیده را روی زمین قرار دهید، بهتر است قوس داخلی پا را چک کنید که پا در حالت صاف روی زمین قرار نگیرد (بدین‌ترتیب تاندون آشیل در زوایه‌ای مشخص کشیده می‌شود). برای انجام این حرکت می‌توانید به لبه خارجی پا فشار وارد کنید. پای دیگر را بالا برده و سعی کنید با پای آسیب‌دیده تعادلتان را حفظ کنید. به منظور داشتن تعادل، بهتر است به یک نقطه در سطح یا دیوار نگاه کنید.
۱ دوره ۳ تایی این حرکات را تکرار کنید و سعی کنید برای مدت ۳۰ ثانیه در این وضعیت قرار بگیرید.
کشش عضلات ساق
گاهی گرفتگی عضلات ساق پا منجر به کشیدگی تاندون آشیل می‌گردد. به مرور زمان، کشیدگی تاندون‌ها موجب بروز درد و آسیب‌دیدگی بیشتر خواهد شد.
جلوی یک دیوار بایستید. هر دو دست خود را روی دیوار قرار داده و با استفاده از پای آسیب‌دیده‌تان به سمت عقب گام بردارید. پای پشتی را صاف کنید و پاشنه پا را روی سطح قرار دهید. سپس تا جایی که نیاز هست، زانوی پای جلویی را خم کنید. لازم است بدانید، در این تمرین کشش عضله ساق و پشت پاشنه مدنظر می‌باشد. در نظر داشته باشید که شدت این کشش باید کم باشد.
۱ دوره ۳ تایی این حرکات را تکرار کنید و سعی کنید برای مدت ۲۰ ثانیه در این وضعیت قرار بگیرید.