قوس بیش از حد کف پا یک شرایط است که گاهاً در برخی افراد دیده می‌شود. عدم درمان و پیگیری این عارضه ممکن است به مشکلاتی منجر شود. در بعضی موارد، یک یا هر دو پا دارای قوس بیش از حد هستند. شدت این ناهنجاری در افراد مختلف متفاوت است. با توجه به گزارشات، زیرا تعداد محدودی از افرادی که کف پایشان بیش از حد گود است، احساس درد و ناراحتی می‌کنند، این بیماری به خوبی شناخته شده نیست. برخی از افراد مبتلا به این عارضه معتقدند که قوس بیش از حد در کف پای آنها بخشی از ساختار طبیعی اسکلت بدن آنها است.
برای کسب اطلاعت بیشتر یا رزرو نوبت می توانید با شماره های ۶۶۰۱۵۲۱۱ - ۶۶۰۱۵۲۱۷ - ۶۶۰۱۴۱۵۸ تماس حاصل فرمایید.
انواع و علل
قوس زیاد کف پا چیست؟
قوس کف پا با عناوین مختلفی نظیر انحنای زیاد رویه پا، سوپینیشن پا و کجی پا شناخته می‌شود. قوس زیاد کف پا نوعی ناهنجاری است که موجب گودی بیش از حد در کف پا می‌شود.
این عارضه در ظاهر فضای بزرگی در زیر پا ایجاد کرده و موجب می‌شود انگشتان و پاشنه پاها به داخل کشیده شوند. در چنین شرایطی هنگام ایستادن و یا راه‌رفتن فشار زیادی روی مچ و توپی پا وارد می‌شود.
قوس کف پا ممکن است منعطف (به مرور کمتر شود) و یا سخت (تغییری نکند) باشد. در ابتدا کجی پاشنه پا کاملا انعطاف پذیر است اما با گذشت زمان و با سفت شدن مفاصل و بافت‌ها، شیب پاشنه پا ثابت می‌شود.
انواع
۲ نوع ناهنجاری گودی کف پا وجود دارد:
ایدیوپاتیک
عارضه ایدیوپاتیک نوعی قوس کف پا است که در طی ۱۰ سال اخیر شناخته شده است. “قوس ظریف پا” اصطلاحی است که برای بیماری ایدیوپاتیک بکار می‌رود. این اصطلاح به تغییر شکل خفیف و ظاهرغیرنورولوژیک در پا اشاره دارد. تشخیص قوس پای ایدیوپاتیک نیاز به ارزیابی کامل بالینی دارد.
مادرزادی
گودی کف پا مدت های مدیدی است که با بیماری‌های مادرزادی که موجب ناهنجاری و تغییر شکل در پاها می‌شوند ارتباط دارد. بیماری‌هایی نظیر نوروپاتی حسی- حرکتی موروثی و فلج اطفال ممکن است موجب عدم تعادل در ماهیچه های اندام تحتانی شده و منجربه گودی کف پا و علائم دیگر شوند.
علل
قوس زیاد کف پا علت خاصی ندارد اما طبق نظر جوامع پزشکی ۳ عامل ممکن است منجربه گودی زیاد در کف پاها شوند:
تروما
تروما یا آسیب حاد ممکن است یکی از علت های ایجاد قوس زیاد در کف پاها باشد. مواردی نظیر: سوختگی، کوبیدگی، سندروم کمپارتمنت و شکستگی از عواملی هستند که باعث گودی در کف پاها می‌شوند.
اختلالات مادرزادی
فلج اطفال و پاچنبری از بیماری‌های مادرزادی هستند که ممکن است باعث گودی زیاد در کف پا شوند.
بیماری‌های عصبی-عضلانی
این بیماری‌ها عضلات و اعصاب را تحت تاثیر قرار داده و منجربه تغییر شکل پاها می‌شوند. طبق نظر بسیاری از متخصصین پزشکی چند عارضه عصبی- عضلانی که ممکن است موجب چنین ناهنجاری شوند عبارتند از: پولیوئید، تومورنخاعی، دیستروفی عضلانی وبیماری مادرزادی عصبی به نام شارکو ماری توث
علائم
گودی زیاد کف پا دارای علائم متعددی است که با توجه به شدت عارضه در بین افراد متفاوت می‌باشد. علائم این ناهنجاری به سطح فعالیت و نوع کار بیمار بستگی دارد. در صورت مشاهده هر یک از علائمی که در این قسمت معرفی می‌کنیم دراسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
- انگشتان چنگالی
- انگشتان چکشی (خمیدگی انگشتان پاها)
- تاندون آشیل سفت
- کوتاه شدن قد پاها
- مشکل در پیدا کردن کفش مناسب
- احساس درد و ناراحتی در مچ پا یا نزدیک آن
- شکستگی استخوان متاتارسال و سایر استخوان‌های پا
- بی‌ثباتی و کشیدگی مکرر مچ پا
- درد در هنگام راه رفتن، دویدن و یا حتی ایستادن
- خشکی در اندام تحتانی و مفاصل پا که موجب اختلال در تحرک می‌شوند.
- ناپایداری پاها به دلیل کج شدن مچ پا به سمت داخل
- پینه در کناره‌ها، پاشنه و توپی پا
تشخیص
تشخیص پزشکی با بررسی علائم، انجام معاینات فیزیکی و ارزیابی کامل ناهنجاری صورت می‌گیرد. از آن‌جایی که این عارضه با بیماری‌های دیگر مرتبط است پزشک ممکن است قدرت اندام تحتانی، تراز ستون فقرات و رفلکس‌ها را بررسی نماید.
برای اطمینان از تشخیص پزشکی ممکن است به تصویربرداری، رادیوگرافی یا اسکن ام‌آر‌آی از گودی کف پاها نیاز باشد.
درمان
نباید اجازه داد قوس زیاد کف پا تحرک را مختل و ایجاد درد و ناراحتی کند. با کسب اطلاعات کافی درخصوص درمان این ناهنجاری می توان خطر ابتلا به آن را کاهش داد. در این قسمت به معرفی برخی از گزینه‌های درمانی گودی کف پاها می‌پردازیم:
کفش
پوشیدن کفش‌های مناسب و حاوی کفی نه تنها به راحت راه‌رفتن کمک می‌کند بلکه موجب کاهش درد و ناراحتی در پاها می شوند. کفش باید اندازه بوده و فضای کافی برای انگشتان پاها در آن وجود داشته باشد.
در صورت پیاده‌روی و یا انجام ورزش بهتر است از کفش‌های رویه بلند و از جنس ضربه‌گیر استفاده کنید. برای حفظ تعادل توصیه می‌شود کفش های پاشنه پهن بپوشید. در صورت لزوم با متخصص ارتوپدی درخصوص کفش های مناسب و یا استفاده از کفی در کفش مشاوره کنید.
کفی‌های طبی
استفاده از کفی‌های طبی مناسب علاوه‌بر راحتی موجب حمایت از پاها می‌گردد. در چنین شرایطی، پزشکان کفی‌های طبی مخصوص قوس زیاد پا را به بیماران تجویز می‌کنند. این کفی‌ها کاملا اندازه و مناسب کفش‌ها می‌باشند.
استفاده از کفی‌های طبی موجب ثبات و راحتی پاها می‌شود. با وجود این‌که کفی‌های سفارشی گزینه‌های مناسبی برای انتخاب هستند اما برخی از کفی‌های از قبل آماده نیز کاملا راحت می‌باشند.
بریس
محافظ‌های قوس کف پا با ایجاد تراز و تعادل از پاها محافظت کرده و مانع بروز آسیب های بیشترمی‌گردند. بریس‌ها ابزاری هستند که معمولا جهت تقویت و محافظت از مچ پا و پاها توسط پزشکان تجویز و توصیه می‌شوند. کاربرد ژل‌های مورد استفاده در محافظ قوس پا، معمولا به‌منظور حمایت از گودی و پیشگیری از آسیب مجدد و همچنین کنترل افتادگی پا می‌باشد.
بریس‌ها فوق العاده راحت هستند به‌طوری که بیماران می توانند هرروز از آنها استفاده کنند. بریس‌های مچ پا کمک می‌کنند تا بهبود کامل گودی کف پا، مفاصل در موقعیت ثابتی قرار گیرند. پوشیدن بریس‌ها از پیچ‌خوردن مچ پاها ممانعت می‌کند.
ورزش
با انجام حرکات اصلاحی مخصوص قوس کف پاها در خانه می‌توان درد ناشی از این ناهنجاری را کاهش و اختلالات زودرس را کنترل کرد. بهتر است قبل از شروع هر اقدامی با پزشک خود مشورت نمایید.
فشردن انگشتان پا
برای انجام این تمرین، مراحل زیر را ادامه دهید:
گام اول: انگشتان دست را بین انگشتان پاهای خود قرار دهید.
گام دوم: انگشتان پاها را به هم فشار دهید و حداقل ۱۰ ثانیه در این حالت خود را حفظ کنید.
گام سوم: بعد از استراحت کوتاه ادامه دهید.
حرکت کششی با حوله
برای انجام این تمرین مراحل زیر را به ترتیب ادامه دهید:
گام اول: درحالت نشسته، پاهای خود را کامل دراز کنید. یک حوله را به دور توپی پا بپیچید.
گام دوم: پا را خم کرده و حوله را بکشید.
گام سوم: حرکت کششی انگشتان پا را ۲ تا ۵ بار تکرار کنید.
خم‌کردن زانو و انجام حرکت کششی با کمک دیوار
برای انجام این حرکت مراحل زیر را به‌ترتیب ادامه دهید:
گام اول: به اندازه یک پا از دیوار فاصله گرفته و کف دست‌ها را به دیوار تکیه دهید.
گام دوم: جفت زانوها را خم و به‌آرامی به سمت جلو متمایل کنید. کف پاها باید روی زمین باشند.
گام سوم: این تمرین را چندبار در طول روز تکرار کنید.
برداشتن توپ گلف با انگشتان پا
برای انجام این تمرین مراحل زیر را به ترتیب ادامه دهید:
گام اول: با کمک انگشتان پاهای خود سعی کنید توپ گلف را از زمین بلند کنید.
گام دوم: توپ را داخل سبد بندازید.
گام سوم: اگر برداشتن توپ گلف برای شما دشوار است می‌توانید از تیله و یا لیف حمام استفاده کنید.
جراحی (h3)
در صورتی که گودی کف پا خیلی زیاد باشد کم کردن قوس پا از طریق جراحی قابل درمان خواهد بود. هدف از جراحی، بهبود عملکرد، کاهش درد و خطراتی نظیر شکستگی استخوان‌های پا و کشیدگی مچ پا است.
روش های جراحی با توجه به ماهیت ناهنجاری و مشکلات مرتبط شامل: انتقال تاندون، آستئوتومی، جوش دادن، انتشار فاسیای کف پا و حذف بخشی از استخوان‌های پا است. دوره بهبود جراحی گودی کف پا معمولا ۶ تا ۱۲ ماه است.
بهبود قوس کف پا
اصلاح گودی بیش از حد کف پا ممکن است با سختی‌هایی همراه باشد. کسب اطلاعات کافی از انواع، علل، علائم و روش‌های درمانی کمک شایانی به درمان این ناهنجاری می‌کند. درمان گودی زیاد کف پا چه با جراحی و چه با استفاده از بریس کار غیرممکنی نیست. توصیه می کنیم جهت مشاوره درخصوص اهداف و حفظ دامنه حرکاتی مفاصل و بهبود کامل در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.