اسکولیوز یک انحنای غیرطبیعی در ستون فقرات است. در شکل طبیعی، ستون فقرات فرد شامل یک منحنی در بالای شانه و یک منحنی در قسمت پایینی کمر است. اما در صورتی که ستون فقرات از یک طرف به طرف دیگر خم شده یا شکلی مشابه “S” یا “C” داشته باشد، ممکن است اسکولیوز رخ داده باشد. تقریباً ۸۰ درصد از موارد اسکولیوز دلیل قابل شناسایی ندارند. این بیماری اغلب در هفت سالگی و در اوایل زندگی کودکان تشخیص داده میشود. علتهای شایع اسکولیوز شامل نقص مادرزادی در زمان تولد، اختلالات عصبی و بیماریها و اختلالات ژنتیکی هستند.
برای درمان اسکولیوز، سه روش مورد استفاده قرار میگیرد: مشاهده و پیگیری، استفاده از پوششهای ویژه (بریس) و درمان جراحی. پزشک شما بر اساس شدت اسکولیوز و رشد جسمی فرزندتان، یکی از این روشهای درمانی را توصیه خواهد کرد. این ویژگیها پیشبینی میکند که چگونه در طول سالهای رشد کودک و در دوران بزرگسالی، درمان اسکولیوز انجام شود.
بیشتر افراد با پوشیدن بریس مشکلی ندارند و این کار را بهخوبی انجام میدهند؛ اما طبیعی است که برای استفادهی روزانه از بریس، سؤالاتی داشته باشید. پزشک شما میتواند یک منبع پاسخگوی مناسبی برای شما و والدین باشد. پزشکان به بسیاری از نوجوانانی که از بریس استفاده میکنند کمک میکنند و راهنماییها و ایدههایی در مورد نحوه برخورد با هرگونه چالشی که ممکن است داشته باشند، در اختیارشان قرار میدهند. اطلاع داشتن اعضای خانواده از این بریسها نیز به شما کمک میکند. همیشه بهترین کار این است که اگر در تلاش برای انجام کاری هستید، با والدین یا بزرگسالان دیگر صحبت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی انواع، نحوه و مدتزمان پوشیدن بریس اسکولیوز و یا رزرو نوبت در کلینیک سلامت امید میتوانید با شماره تلفنهای ۰۲۱۶۶۰۱۴۱۵۸ تماس حاصل فرمایید.
انواع رایج اسکولیوز چیست؟
بزرگترین گروه از وضعیت اسکولیوز، اسکولیوز ایدیوپاتیک است، ایدیوپاتیک اصطلاحی که برای اشاره به مواردی که علت قطعی برای آنها وجود ندارد استفاده میشود. اسکولیوز ایدیوپاتیک را طبق گروه سنی تقسیم میکنند:
- شیرخوار: ۰ تا ۳ سال
- کودکان: ۴ تا ۱۰ سال
- نوجوان: ۱۱ تا ۱۸ سال
- بزرگسال: ۱۸+ سال
از میان این چهار دسته، اسکولیوز ایدیوپاتیک بزرگسالان شایعترین است.
پزشکان علت تقریبی ۲۰ درصد از موارد اسکولیوز را تشخیص میدهند. این موارد شامل انواع مختلف اسکولیوز از جمله:
- مادرزادی که در آن از بدو تولد ناهنجاری های ستون فقرات آشکار است.
- عصبی، هنگامی که ناهنجاریهای عصبی روی عضلات ستون فقرات تأثیر میگذارد.
اسکولیوز همچنین میتواند به صورت انواع ساختاری یا غیر ساختاری طبقهبندی شود. در اسکولیوز ساختاری، انحنای ستون فقرات در اثر بیماری، آسیبدیدگی یا نقص هنگام تولد ایجاد میشود و دائمی است. اسکولیوز غیر ساختاری شامل منحنیهای موقتی است که قابل رفع هستند.
چه عواملی باعث اسکولیوز می شود؟
علت اسکولیوز را اغلب نمیتوان مشخص کرد. دلایل عمدهای که پزشکان میتوانند تشخیص دهند، عبارتاند از:
- فلج مغزی، گروهی از اختلالات سیستم عصبی که بر حرکت، یادگیری، شنیدن، دیدن و تفکر فرد تأثیر میگذارد
- دیستروفی عضلانی، گروهی از اختلالات ژنتیکی که منجر به ضعف عضلات میشود
- نقایص مادرزادی که بر استخوانهای ستون فقرات یک کودک تأثیر میگذارد، مانند اسپینا بیفیدا
- آسیبهای نخاعی یا عفونتها
افرادی که سابقه اسکولیوز در خانواده دارند بیشتر احتمال دارد به این بیماری مبتلا شوند. احتمال ابتلای دختران به این عارضه بیشتر از پسران است.
علائم
علائم اسکولیوز بسته به میزان و شدت بیماری متفاوت است. علائم شایع مرتبط با اسکولیوز شامل موارد زیر است:
- یک کتف یا تیغه شانه بالاتر از دیگری است
- یک کتف جلوتر از دیگری است
- باسن نامتقارن
- ستون فقرات چرخیده شده
- مشکلاتی در تنفس به دلیل کاهش ناحیهی قفسه سینه برای باز شدن ریهها
- کمردرد
اسکولیوز چگونه تشخیص داده میشود؟
معاینه فیزیکی ستون فقرات شما اولین کاری است که پزشک برای تشخیص و تعیین اسکولیوز در شما انجام میدهد. پزشک همچنین ممکن است برخی آزمایشهای تصویربرداری را برای دیدن دقیقتر ستون فقرات شما توصیه کند.
معاینه فیزیکی
پزشک در حالتی که ایستادهاید و دستهایتان را در کنار بدنتان قرا دادهاید، پشت شما را مشاهده خواهد کرد. وی انحنای ستون فقرات و اینکه شانهها و ناحیه کمر شما متقارن است یا خیر را بررسی میکند.
در مرحله بعد، پزشک از شما میخواهد که به جلو خم شوید و هرگونه انحنای کمر و پایین کمر در بدنتان را جستجو خواهد کرد.
تصویربرداری
روشهای تصویربرداری که ممکن است پزشک شما برای تشخیص اسکولیوز تجویز کند شامل موارد زیر است:
- رادیولوژی: در طول این اسکن، مقادیر کمی از اشعه ایکس برای ایجاد تصویری از ستون فقرات شما استفاده میشود.
- اسکن MRI: در این آزمایش از امواج رادیویی و مغناطیسی استفاده میشود تا تصویری دقیق از استخوانها و بافت نرم اطراف آنها به دست آید.
- سیتیاسکن: در طی این اسکن، تصاویر رادیوگرافی با زوایای مختلفی گرفته میشود تا یک تصویر ۳ بعدی از بدن گرفته شود.
- اسکن استخوان: در این اسکن یک محلول رادیواکتیو در خون شما تزریق میشود که در مناطقی که افزایش گردش خون در آنجا افزایش یافته است متمرکز میشود (که در تصویر اسکن قابل مشاهده است) و در نتیجه ناهنجاریهای ستون فقرات را نشان میدهد
بریس اسکولیوز چیست؟
بریس اسکولیوز یک پوشش پلاستیکی سفت است که در اطراف بالاتنه بسته میشود و از زیر بازوها تا باسن را پوشش میدهد. این بریس دارای بندهایی است که آن را در جای خود نگه داشته و ستون فقرات را صاف نگه میدارند.
به بریس، ارتز یا کمربند طبی نیز گفته میشود. انواع مختلفی از بریس وجود دارد. متخصص ارتوپدی برای انتخاب صحیح بریس مناسبتان به شما کمک میکند. بریس مناسب، بریسی است که بهترین تأثیر را برای نوع انحنای کمرتان دارد اما بریسی است بهاحتمالزیاد بیشتر از همه میپوشید.
چرا باید از بریس استفاده کرد؟
در صورت نیاز به درمان اسکولیوز ایدیوپاتیک، پوشیدن بریس اغلب اولین قدم برای درمان است. پزشکان این بریس را تجویز میکنند به این امید که مانع از بدتر شدن انحنای کمر شما شده و در جلوگیری از جراحی فیوژن ستون فقرات به شما کمک میکند.
بریس چگونه کار میکند؟
بریسهای مختلف زیادی برای اسکولیوز وجود دارد. برخی در جلو و برخی دیگر در پشت بسته میشوند. برای اینکه بریس شما بهدرستی عمل کند، باید بیمار هنوز در حال رشد باشد. قبل از تجویز بریس، تیم ارتوپدی این اطمینان را حاصل که بیمار در حال رشد و تکامل است و این خیلی از این مرحله دور نیست. برای این کار، قد بیمار را اندازه میگیرند؛ اگر بیمار دختر باشد، در مورد دورههای قاعدگی او سؤال میکنند ها. یا عکس رادیولوژی از استخوان لگن، دست و مچ دست میگیرند.
هر بریسی برای هر انحنایی عمل نمیکند. اگر یک منحنی خیلی بزرگ باشد (معمولاً بیش از ۴۰ درجه) بریس نمیتواند کمکی کند؛ و اگر یک منحنی خیلی کوچک باشد (کمتر از ۲۰ درجه)، ممکن است به بریس نیازی نیست.
متخصص ارتوپدی شما را معاینه کرده و بر اساس نوع اسکولیوز شما، میزان شدت و محل آن در ستون فقرات، بریس را توصیه میکند.
فرم بدن و منحنی کمر در هر بیمار اسکولیوز منحصربهفرد است، بنابراین یک بریس خاص هر بیمار ساخته شود. پزشک شما را به متخصص ساخت ارتز ارجاع میدهد تا بریس متناسب با وضعیتتان را بسازد. برخی بیمارستانها متخصص ارتوستیک داخلی دارند که میتوانند در یک روز بریس تان را بسازند. در موارد دیگر، ممکن است این کار چند هفته طول بکشد.
با رشد بدن، ممکن است نیاز به تنظیمات مجدد و یا حتی تعویض بریستان داشته باشید.
انواع بریس
انواع بریس اسکولیوز عبارتاند از:
ویلمینگتون بریس و بوستون بریس
این بریسهای به شکل جلیقه، منحنیهای متوسطی را در دندههای پشتی و ستون فقرات درمان میکنند. هر دوی این بریسها از میزان موفقیت بالایی برخوردارند تحقیقات بسیاری، موفقیت آنها را اثبات کرده است.
این بریسها زیر لباس پوشیده میشوند. آنها قسمت بالاتنه را از باسن تا زیر بغل پوشانده و از پلاستیک سفت و سبک ساخته شدهاند. این بریسها بر روی بدن قرار میگیرند و دارای فرم و پدهایی مخصوص برای تنظیم تراز ستون فقرات هستند.
- بریس ویلمینگتون در قسمت جلو بسته میشود و به صورت سفارشی برای قرار گرفتن بر روی بدن هر شخص ساخته میشود. یک متخصص ساخت ارتز یک قالب گچی از تنه را درمیآورد، سپس از آن برای ساخت بریس استفاده میکند.
- بریس بوستون در پشت بسته میشود. این بریس در سایزهای زیادی موجود است که با پدها و برشهای سفارشی تنظیم میشوند.
تعداد ساعاتی در روز که افراد نیاز به پوشیدن بریس دارند میتواند متغیر باشد، اما معمولاً بین ۱۲ تا ۲۰ ساعت است.
بریس Rigo-Cheneau
این یک بریس پلاستیکی سفارشی است که بعضی اوقات با متد Schroth فیزیوتراپی استفاده می شود.
بریس خم شدنی چارلستون
این بریس فقط در شب پوشیده میشود. این بریسها، مانند بریسهای جلیقهای، یک تکه پلاستیک محکم هستند که کمر را در جای خود نگه میدارند. بریس چارلستون، بهجای نگهداشتن فرد بهصورت صاف و مستقیم، کمر را در یک طرف به صورت خمیده نگه میدارد تا انحنا در جهت مخالف خود اصلاح شود. بریسهای چارلستون معمولاً فقط با منحنیهای C در پایین کمر کمک میکند.
بریس میلواکی
بریس میلواکی اولین نوع بریس ابداع شده برای درمان اسکولیوز است؛ مانند بریسهای به فرم ژاکتی، افراد باید آن را ۱۲ تا ۲۰ ساعت در روز بپوشند. این یک قطعه پلاستیک محکم است که در اطراف باسن و دور کمر بسته میشود و میلههای عمودی در قسمت جلو و پشت دارد که به حلقهای در اطراف گردن وصل میشوند. از آنجا که پوشیدن آن سختتر است، بندرت از این بریس استفاده میکنند.
بریس SpineCor
این بریس، انعطافپذیرترین نوع بریس است که از بندها و یک جلیقه نخی استفاده میکند. تاکنون به نظر نمیرسد که این بریس به اندازه بریسهای سخت، تأثیر داشته باشد.
مدت زمان استفاده از این بریسها چقدر است؟
بریس هنگامی بهترین تأثیر را دارد که بیمار هنوز در حال رشد باشد و قبل از اینکه انحنا خیلی بزرگ شود. استفاده از بریس بعد از متوقف شدن رشد فرد پایان مییابد. این مدت میتواند دو سال طول بکشد. اینکه چه مدت یک بریس اسکولیوز باید استفاده کرد، بستگی به منحنی شما و زمان رشد شما دارد.
گاهی اوقات پزشکان ممکن است بگویند که بریس کمکی نمیکند، بنابراین آن را زود متوقف میکنند. هنگامی که یک بریس عمل نکند، اغلب مرحله بعدی جراحی است.
چه مشکلاتی میتواند رخ دهد؟
بریسها به گونهای طراحی شدهاند که محکم به دور بدن بسته میشوند و این میتواند منجر به سوزش پوست در اثر گرما یا اصطکاک آن شود. در این شرایط، محافظت از پوست مهم است:
- دستورالعملهایی برای تمیز کردن و مراقبت از بریس را رعایت کنید.
- همیشه یک پیراهن نازک و چسبان و عرقگیر در زیر بریستان بپوشید.
- هنگام پوشیدن بریس، وجود مقداری قرمزی طبیعی است اما اگر:
- قرمزی ظرف ۳۰ دقیقه پس از برداشتن بریس از بین نمیرود.
- دچار تاول یا زخم میشوید.
- بثورات پوستی در زیر بریس تان ایجاد شده است.
تعداد دیگری از مشکلاتی موقتی میتوانند در هنگام پوشیدن بریس اتفاق بیفتند. بهعنوان مثال، برخی از افراد ممکن است وقتی بریس به تن دارند، نتوانند به راحتی نفس بکشند. یا ممکن است بریس درست بعد از خوردن غذا خیلی تنگ شود.
آیا میتوانم به جای پوشیدن یک بریس اسکولیوز، فیزیوتراپی انجام دهم؟
اگر اسکولیوز شما به اندازهای شدید باشد که به بریس اسکولیوز احتیاج داشته باشد، درمان فیزیکی (PT) احتمالاً بهتنهایی کافی نخواهد بود تا مانع از پیشرفت بیشتر منحنی شما شود. برای اکثر مبتلایان به اسکولیوز متوسط ، پوشیدن بریس هم مؤثرتر و هم کاربردیتر از درمانها فیزیوتراپی است. با این وجود، فیزیوتراپی بخش مهمی از بسیاری از برنامههای استفاده از بریس است. برنامه درمان با بریس شما ممکن است طبق دستورالعمل فیزیوتراپیست تان، با یک سری برنامههای ورزشی تکمیل شود.
متخصص فیزیوتراپیست وضعیت بدنی، قدرت عضلانی و انعطافپذیری شما را ارزیابی کرده و یک برنامه ورزشی مناسبی را برای شما در خانه طراحی خواهد کرد. این تمرینات به کشش و تقویت عضلات کمک کرده و به شما کمک میکند که احساس راحتی بیشتری در هنگام استفاده از بریس داشته باشید. وی همچنین به شما کمک خواهد کرد که کمرتان را محکم و آماده نگه دارید تا بتوانید در طول روز از بریس خود استفاده کنید. پزشک یا فیزیوتراپیست شما ممکن است یک برنامه ورزش جامعتری مرتبط با اسکولیوز را نیز به شما توصیه کند.
