جورابهای آنتی آمبولی و ضدترومبوز یا تد (D.E.T) را پزشکان متخصص برای درمان و جلوگیری از مشکلات و بیماریهای مختلفی تجویز میکنند. اغلب آنها برای استفادهی ساعتی در روز تجویز میشوند که در مدتزمان یکساعته میتوان برای حمام و کارهایی دیگر، آنها را از پا درآورد. جوراب آنتی آمبولی یا تد، نوعی جوراب فشرده کننده هستند.
عملکرد جوراب ضد آمبولی
جورابهای تد، از تشکیل شدن لختهی خون در پاها جلوگیری میکند و این کار را با افزایش میزان برگرداندن خون داخل وریدی از کف پاها به بالای پا انجام میدهد. فشردهسازی خفیف این جورابها، در افرادی که بستری یا بسیار کمتحرک هستند، به رگها و مجاری لنفاوی کمک میکند تا خون را به طرف قلب و مایع لنفاوی را در جریان نرمال خود بازگردانند.
انواع
جوراب ضد ترومبوز، با نام چند شرکت سازندهی مختلف در بازار موجود هستند و سایزبندی آنها طبق اندازههای پا میباشد. این جورابها در سایزهای تا روی زانو و تا روی ران موجود هستند که طبق تجویز متخصص انتخاب میشوند. این جوراب ممکن است دارای روی شست باز یا بسته باشد. رنگ آنها معمولاً سفید است، اما ممکن است در رنگهای مختلف دیگری نیز یافت شوند.
مزایا
جورابهای ضد ترومبوز برای افرادی که به مدت طولانی بیحرکت هستند، مانند بیماران در فرایند بهبودی پس از عمل جراحی یا افرادی که با بیماریهای جدی مواجه هستند، بسیار مفید هستند. همچنین، این جورابها برای افرادی که به دلیل شکستگی استخوان، کشیدگی و یا مشکلات ارتوپدی دیگر، بستری شدهاند، مفید خواهند بود. استفاده از این جورابها بیشتر در افرادی که سابقه لخته شدن خون دارند یا احتمال لختگی خون بسیار بالا است، رایج است. تخصصیها و پزشکان حوزه بیماریها و مشکلات استخوان و مفاصل باور دارند که جورابهای ضد ترومبوز نیز به کاهش ورم پا در طول دوره استراحت و بیحرکتی پس از جراحی کمک خواهند کرد.
روش استفاده
جورابهای ضد آمبولی اغلب در ابتدا توسط یک پرستار برای بیمار پوشیده میشوند. وقتیکه بیمار خود این جورابها را به پا میکند، باید بهدقت از دستورالعملهای پرستار یا پزشک خود پیروی کند. اگر به یادآوری نکتهای نیاز داشتید، دستورالعمل نوشته شدهای که نحوهی صحیح استفاده از جوراب را شرح میدهد، معمولاً در بستهبندی جوراب یافت میشود. جوراب باید در قسمت انگشتان پا راحت باشد، بدون آنکه هیچ چینوچروک یا برآمدگی ایجاد کند. اگر پرستار یا شخصی که مراقبت بیمار است به او در پوشیدن جوراب کمک میکند، بهتر است بجای آنکه در جلوی انگشتان پای فرد بیمار قرار بگیرد، در نزدیکی بالاتنهی او بنشیند یا بایستد. از این زاویه، میتوان جوراب را راحتتر از پا بالا کشید.
هدف از پوشیدن جورابهای ضد آمبولی چیست؟
جورابهای ضد آمبولی یا TED، بهعنوان راهحلی پیشگیرانه برای بیمارانی که در بستری به سر میبرند مورداستفاده قرار میگیرند. این جورابهای ضد آمبولی، همانطور که از نامشان پیداست برای پیشگیری از ترمبیوز عروقی (VTE) طراحیشدهاند. شایعترین نوع از این بیماری و عارضهی خطرناک و شاید مرگبار، ایجاد یک لختهی خون در یکی از رگهای عمیقتر میباشد که از آن به عنوان ترومبوز سیاهرگی عمقی یا DVT یاد میشود. در بسیاری از موارد، جورابهای آنتی آمبولی، فشار تدریجی کافی را برای افرادی که در بیشتر ساعات روز سرپا میایستند، راه میروند یا مینشینند، فراهم نمیکند. برای این دسته از افراد، جورابهای فشرده کنندهی دیگری که دارای سطوح فشردگی ۲۰ تا ۳۰ میلیمتر جیوه یا حتی بالاتر هستند ممکن است برای درمان نوع و شدت مشکلی که روی جریان خون در پاها تأثیر منفی میگذارد، نیاز باشد.
چه زمانی باید از جورابهای ضد آمبولی استفاده کرد؟
جورابهای ضد آمبولی برای استفادهی بیمارانی که بیحرکت هستند یا برای چند روز، بیشتر وقت خود را در حالت نشسته روی یک صندلی یا دراز کشیده به سر میبرند (در اصطلاح پزشکی به آنها بیماران غیر سرپایی میگویند)، طراحیشدهاند. پزشک متخصص یا جراحی که مسئول سلامتی شما میباشد، شما را از زمان استفاده از این جورابها (روز و یا شب) و مدت زمان استفاده از آنها (مثلاً بعد از جراحی) مطلع خواهد ساخت. هدف از پوشیدن جوراب تد، کمک به جلوگیری از جمع شدن خون در پاها و کاهش خطر تشکیل لخته خون در رگهای پا میباشد. تشکیل لختههای خونی در رگها را نیز ترومبیوز سیاهرگی،DVT یا ترومبوآمبولی میگویند. خطر ابتلا به این عارضه در طی مدت بستری شدن در بیمارستان، به طور مثال بعد از یک جراحی طولانی (بیشتر از یک ساعت)، یا در مواردی از جراحی لگن یا پا افزایش خواهد یافت. لختههای خونی میتوانند بسیار خطرناک باشند. اگر در داخل رگ رها شوند، میتوانند به قلب و ریهها برسند که در آنجا ممکن است باقی بمانند و منجر به بروز یک آمبولی ریوی (PE) شوند که میتوانند باعث ایجاد آسیبی جدی یا حتی در مواردی بسیار شدید منجر به مرگ شوند.
جورابهای ضد آمبولی معمولاً برای استفاده بلندمدت برای یک بیمار نمیباشند. این جورابها دارای یکروند فشردهسازی تدریجی هستند که به طور کلی در دامنهی ۸ تا ۱۵ میلیمتر جیوه میباشد. فشردهسازی تدریجی به این معناست که فشار اعمال شده در ناحیهی قوزک پا در بالاترین حد است و هر چه از پا بالا میرود این فشار بهتدریج کمتر میشود. موضوعی که دربارهی جورابهای ضد آمبولی گفته میشود این است که پوشیدن آنها برای افرادی که از آرتروز رنج میبرند یا قدرت کافی در دستانشان ندارند، کاری دشوار خواهد بود. برای بیمارانی که بستری هستند، این مشکل وجود ندارد زیرا پرستارها و کارکنان بیمارستان به آنها در پوشیدن و درآوردن جورابها کمک میکنند. برخی از افرادی که از این جورابها استفاده میکنند، علیرغم بستن باند به دور جوراب، به خوبی نمیتوانند آن را تحمل کنند و در پای خود نگهدارند و مجبورند آن را در طی روز تنظیم و جابهجا کنند. همانند همهی جورابهای فشرده کننده، اندازهگیری مناسب سایز پای بیمار برای متناسب بودن جورابهای ضد آمبولی و پیشگیری از هرگونه فشردگی و رول شدگی جوراب بسیار حائز اهمیت است، زیرا این مشکلات میتوانند سبب بروز یک اثر شریانبند شوند که دارای تأثیر خلاف انتظار و زیانبخش برای بیمار خواهد بود.
نکته: جورابهای ضد آمبولی، مانند همهی انواع جورابهای فشرده کننده، برای همهی بیماران مناسب نیستند. بهطور مثال، اگر دچار بیماری سرخرگ محیطی (PAD) هستید، این جورابها به شما توصیه نمیشود زیرا مانع از خونرسانی به پاها میشوند.
جوراب فشردهسازی تدریجی معمولی چیست؟
برخلاف جورابهای ضد آمبولی، جورابهای فشردهسازی تدریجی برای افرادی طراحی شده است که قادرند از جایشان بلند شوند و راه بروند (در اصطلاح پزشکی به آنها بیمار سرپایی گفته میشود). این جورابها میتوانند برای افرادی که از بیمارستان مرخص یا تجهیزات بیمارستانی و درمان بلندمدت خلاص شدهاند، به کار برده شوند. اگر این بیماران هنوز باید از این جورابهای فشردهساز استفاده کنند، پزشک باید با توجه به وضعیتشان، اطلاع دهد که بهترین نوع جوراب فشردهسازی (تا زانو تا ران یا مدل جورابشلواری) برای آنها کدام است. علاوه بر این، پزشک میتواند همچنین تعیین کند که برای رسیدن به بهترین نتایج و راحتی بیشتر، چه میزان فشردهسازی باید استفاده شود.
هدف از پوشیدن جورابهای فشردهسازی چیست؟
بسته به موقعیت بیمار، جورابهای فشردهسازی و ساپورت برای مراقبتهای پیشگیرانه و به عنوان یک گزینهی درمانی بلندمدت برای طیف وسیعی از بیماریها و شرایط فیزیکی موجود میباشند. جورابهای فشردهسازی جدید و جوراب شلواریهای کامل و فشرده کننده در سبکها و مدلها و رنگهای مختلفی در بازار به فروش میرسند و حتی انواع طراحیها و با همهی درجات فشردهسازی موجود میباشند.
چند نکته
جوراب تد را باید تمیز و خشک نگه داشت. اگرچه میتوان آنها را هر روز شست، اما بهتر است دو یا چند جفت از آنها را داشته باشید تا در صورت کهنگی و پارگی جوراب آن را تعویض کنید. اگر پوشیدن این جورابها برایتان دشوار است، میتوانید قبل از پوشیدن مقدار پودر بچه به پاها بزنید. جوراب نباید در ناحیهی ران یا ساق پا برگردانده شود. اگر فردی دارای علائمی از تشکیل لخته در جریان خون در پا باشد، باید قبل از استفاده از جورابهای ضد آمبولی با پزشک خود مشورت کند، زیرا استفاده از آن ممکن است موجب رها شدن و راندن لختهی خون شود.
قیمت جوراب ضد آمبولی
قیمت جوراب واریس آنتی آمبولی به عوامل متعددی از جمله جنس و مواد به کار رفته در آن، ارتفاع جوراب، باز بودن یا نبودن محل انگشتان و برند تولید کننده آن دارد.