کفش مناسب برای زخم و پای دیابتی و مزایای آن

افراد مبتلا به دیابت به دلایل مختلف نیازمند استفاده از کفش های مخصوص می باشند. چرا که پای این افراد مستعد آسیب می باشند.این آسیب ها علت اصلی آمپوتاسیون در این افراد می باشد.

چه کفشی مناسب است؟

عدم استفاده از کفش‌های سفت و کفش‌هایی که فرد در آنها احساس راحتی نمی‌کند و یا پاها را زخم می کند و نیز کفش هایی که اندازه پا نیستند از جمله نکاتی است که دیابتی‌ها باید برای محافظت از پاها مد نظر داشته باشند.

– کفش ها باید کاملا اندازه پا بوده و پنجه پهنی داشته باشند تا انگشتان  پا به‌راحتی در آن قرار گیرند.
– کفش های چرمی گزینه مناسبی هستند، چراکه کاملا شکل پا را به خود گرفته و اجازه می‌دهند پای شما نفس بکشد. کفش های از جنس کتان هم مناسب هستند.
از پوشیدن کفش های جلوباز، صندل، دمپایی و کفش های راحتی دارای تسمه‌های بین انگشتی خودداری کنید
– در صورت وجود هر گونه بدشکلی در پا مثل کف پای صاف، انگشت چکشی، پینه پشت پا و … بهتر است از کفش های طبی یا مخصوص استفاده نمایید.
– در صورتی که هر گونه زخم، تاول، قرمزی در پاها می‌بینید (در اثر کفش) و یا حتی دردی در پای خود حس می‌کنید، بلافاصله کفش جدیدی خریداری کرده و هرگز از کفش های قدیمی خود استفاده نکنید.
– بهتر است که کفش بند دار باشد تا بتوان اندازه آن را تنظیم نمود.
– پاشنه کفش معمولی باشد. پوشیدن کفش های دارای پاشنه بلندتر از 5 سانتی متر توصیه نمی شود.
– سعی کنید عصرها کفش بخرید. در ساعات پایانی روز، پاها کمی ورم دارند و اگر در کفشی که در این زمان خریداری می کنید، احساس راحتی نمایید، معمولا تمام مدت روز در آن راحت خواهید بود.
– هنگام خرید کفش هر دو کفش را در حالت ایستاده امتحان کنید.
– کفش نو را با فواصل زمانی بپوشید و هر بار پا را معاینه کنید.
– در منزل از کفش روفرشی استفاده نمایید.
– هرگز بدون جوراب کفش نپوشید.
– زمانی که کفش نو می‌خرید، تا چند روز آنها را برای بیش از یک ساعت استفاده نکنید.
– قبل از پوشیدن کفش، داخل آن را بررسی کنید تا سنگریزه و یا خرده های کفی کفش در آن نباشد، زیرا ممکن است هنگام راه رفتن مرتبا به کف پایتان مالیده شده و باعث تاول و یا زخم شود.
– جوراب‌ها و کفش‌های خود را هر روز عوض کرده، حداقل دو جفت کفش داشته باشید و هر روز کفش خود را عوض کنید.

مزایای کفش دیابتی

مزایای پوشیدن روزانه کفش‌های دیابتی عبارتند از:

کاهش نکروز (بافت مردگی) و همچنین قطع عضو

یکی از بخش‌های بدن که به مرور زمان تحت تأثیر دیابت قرار خواهند گرفت عروق خونی کوچک هستند. به همین خاطر، خون دارای اکسیژن به سختی می‌تواند به بافت‌ها برسد. شبکیه چشم، همچنین بافت‌های موجود در پا، به شدت تحت تأثیر دیابت قرار گرفته و به همین خاطر مبتلایان به دیابت به سرعت بینایی خود را از دست داده و با انگشتان پا و پاهای خود مشکلات زیادی دارند. کفش‌های دیابتی می‌تواند کمک قابل توجهی برای کسانی باشد که از درد و همچنین بی‌حسی در پاهای خود رنج می‌برند، خصوصاً کسانی که با پوشیدن کفش‌های معمولی، پاهایشان به قدری حساس نیست که متوجه آسیب رسیدن به بافت پا شوند. علاوه بر عروق خونی، عصب‌ها نیز تحت تأثیر دیابت قرار می‌گیرند، به آسیب عصبی ناشی از دیابت نوروپاتی دیابتیک می‌گویند. گاهاً اگر شخص مراقب رژیم غذایی، سطح قند خون و همچنین پاهای خود نباشد، پزشک مجبور خواهد شد تا پا یا انگشتان پای وی را قطع نماید. کفش‌های دیابتی به کاهش خطر نکروز (بافت مردگی) و همچنین قطع عضو در این بیماران کمک کرده و مزایای بیشماری برای آنهابه ارمغان خواهد آورد.

کنترل بهتر بر طرز قرار گیری بدن

یکی از مزایایی که کفش دیابتی ارائه می‌دهد و بخاطر آن مشهور است، کنترل بهتر بر طرز قرار گیری بدن است. در حین راه رفتن مسئله مهم قدم برداشتن است به گونه‌ای که پاها ثبات کافی داشته باشند تا به خوبی کارکرد خود را تکمیل کنند، این امر میزان استرس بر روی قوزک پا و همچنین احتمال آسیب دیدن بافت‌های همجوار را کاهش می‌دهد. کنترل بر طرز قرار گیری بدن همچنین موجب کاهش درد در پاهای افراد دیابتی می‌شود که بعد از راه رفتن آن را احساس می‍کنند. این احساس درد در حین راه رفتن بخاطر این رخ می‌دهد که بافت‌های پا به سرعت اکسیژن خود را از دست می‌دهند و عروق خونی آسیب دیده نمی‌توانند با سرعت کافی اکسیژن را به این بافت‌ها برسانند. همچنین اگر کفش‌های نتواند کنترل خوبی بر طرز قرار گیری ارائه دهد پاها به راحتی ورم می‌کند. هرچه پاها طرز قرار گیری بیشتری را تجربه کنند، احتمال آسیب دیدن بافت‌ها افزایش می‌یابد و در نتیجه کفش‌های دیابتی باعث کاهش احتمال وقوع این خطر شده و به مبتلایان به دیابت این امکان را می‌دهد تا برای مدت‌های طولانی بدون احساس درد و بدون ترس از بروز مشکلی برای پاهایشان پیاده‌روی کنند.

کم کردن فشار وارد شده بر پا

مفاصل نقشی بسیار حیاتی در فراهم کردن شرایطی برای کاهش میزان فشار بالاتنه بر پاها ایفا می‌کنند. قوزک مفصلی بسیار حیاتی است، که اگر کفش‌های نامناسبی بپوشیم به راحتی آسیب خواهد دید و این موضوع مخصوصاً برای افراد دیابتی مشکل‌آفرین است. کلمه‌ای که برای توصیف میزان فشاری که پاها می‌توانند در هنگام ایستادن یا راه رفتن تحمل کنند شوک ضربه می‌گویند. کفش‌های دیابتی محل بی‌نقصی برای قرار گرفتن پاهاست، بخاطر ثبات این کفش‌ها فشار بطرز بی‌عیب و نقصی توسط مفصل کنترل شده و هیچ آسیبی به بافت‌های اطراف وارد نمی‌شود. جریان ضعیف خون نه تنها برای بافت‌های نرم آسیب زننده است بلکه به استخوان نیز آسیب می‌رساند و بنابراین اگر مفاصل فشار را به درستی کنترل نکنند، احتمال زیادی وجود دارد که استخوان بشکند، همانطور که در افراد مبتلا به دیابت به راحتی آسیب خواهد دید.

حرکت افقی کمتر پا در کفش

یکی دیگر از مفاهیم حیاتی حرکت افقی پا در کفش است. این مفهوم به حرکت پا داخل کفش اشاره دارد که در یک صفحه افقی حرکت می‌کند. اهمیت حرکت افقی پا در کفش به این خاطر است که اگر به اندازه کافی این حرکت وجود نداشته باشد، پا تاول خواهد زد. تاول نامطبوع است و حتی افراد سالم را نیز اذیت می‌کند، ولی ضرر تاول برای افراد دیابتی بسیار بیشتر است. هر نوع زخم روی پا از جمله تاول، قسمتی باز برای عفونت است، که برای افراد دیابتی بدن نمی‌تواند به تنهایی آن را درمان کند. التیام زخم نیز در افراد دیابتی بسیار سخت است زیرا بافت‌ها بسیار ضعیف شده و جریان خون نیز به این بافت‌ها ضعیف است. به همین خاطر، حتی یک تاول روی پا می‌تواند باعث بروز مشکلات فراوانی برای کسانی شود که دیابت دارند. اگر می‌خواهید از بروز زخم پا جلوگیری کنید باید از کفش‌های مخصوص دیابتی استفاده کنید که می‌تواند از پاهای شما مراقبت کرده و مانع از بروز زخم شود.

جوراب‌های مناسب

کفش‌های دیابتی را باید با جوراب‌های مناسب پوشید. در این صورت خطر قطع عضو و سایر مشکلات کمتر خواهد شد. مراقبت صحیح از پا برای سلامتی کامل مبتلایان به دیابت بسیار مهم است. به همین خاطر این افراد باید به دقت تمام موارد مراقبتی را اعمال کنند تا بیماری پاها و بدن بصورت کلی بهبود یابد. کفش‌های مخصوص دیابت بدون هیچ اشکالی از پاهای فرد مراقبت می‌کنند و می‌توان آنها را در استایل و طرح‌های گوناگون تهیه کرد. می‌توان این کفش‌ها را از اینترنت یا از مغازه‌های لوازم و تجهیزات پزشکی خرید. انتخاب سایز مناسب برای پاها یکی از موارد بسیار مهم است به همین خاطر پیش از خرید باید به دقت هر لنگه از کفش را به دقت بررسی کنید.

مراقبت از پای دیابتی جهت جلوگیری از ایجاد

زخم و پیشرفت ضایعه

• تمیز نگه داشتن پاها از مهمترین برنامه های بیماران دیابتی می باشد. توصیه می می کنم کلیه بیماران دیابتی 2 بار در روز پاها یشان را با آب نیم گرم و صابون بشویند. شستشو بهتر است تنها با دست و بدون استفاده از لیف حمام و سایر وسایلی که احتمال ساییده شدن پوست را دارد انجام شود تا خود این وسایل موجب زخم ریز در بیماران دیابتی نشود.. بعد از شستن پای دیابتی پوست پای خود را بسیار آرام با دستمال ظریف یا حوله نرم و بدون زبری خشک کنیدو سپس که بین انگشتان و خصوصا بین انگشت شست و دوم راکاملا خشک شود.

• بیماران دیابتی باید هر روز پاها یشان را از نظر ایجاد زخم حتی نوع بسیار کوچک و هر نوع آسیب پوستی احتمالی دیگر بررسی و پایش کنند تاکید می کنم هرگونه آسیب پوستی به پاهایتان می تواند تبدیل به یک زخم جدی و عفونی شود و به دلیل خونرسانی ضعیف همین زخم به یک عفونت استخوان تبدیل شود. ممکن است برای بررسی کف پاها به آینه نیاز داشته باشید.

بیماران دیابتی اگر در پایشان در یک نقطه احساس سوزش و خارش و قرمزی یا فرو رفتگی داشتند باید به پزشک مراجعه کنند.
پوست پاهای بیمارن دیابتی باید با استفاده از کرم A-D یا محلولی های نرم کننده لطیف مانند وازلین یا گلیسرین به صورت نرم نگه دارید بخصوص به پاشنه های پاها توجه کنید که نباید حالت کبره بسته و ضخیم پیدا کند. .
کفش بیماران دیابتی نباید جلو باز باشد.کفش هایی که از جنس چرم واقعی می باشند چون می توانند تهویه خوبی ایجاد کنند برای بیماران دیابتی مناسب تر می باشند.

•کفش بیماران دیابتی باید جلو پهن باشد و حتما بین انگشتان و جلو کفش فاصله داشته باشد.

• توجه کنید ناخن ها را به صورت یک خط صاف بگیرید زیرا چیدن کناره های ناخن می تواند باعث رفتن ناخن به داخل گوشت کناره پا شود.

• مواظب باشید پاهایتان بیش از حد گرم یا خصوصا سرد نشود.

• در خانه حتما از دمپایی استفاده کنید و بدون دمپایی را نروید.

•با این حال بهتر است خصوصا اگر زخم پا گرفتید از کفش خاص بیماران دیابتی استفاده کنید این کفش ها موجب می شود از زخم های ایجاد شده در پا محافطت شده و مانع از پیشرفت زخم پای دیابتی شود. کفش های طبی از جمله موارد مناسب برای درمان زخم پای دیابتی می باشد.