در برخی از مواقع، جراح به شما توصیه می‌کند که برای درمان آرتروز زانو به جراحی تعویض مفصل نیاز دارید. این تصمیم سختی است. اکثر افراد وقتی دیگر تحمل درد را ندارند می‌توانند جراحی تعویض کامل زانو را انجام دهند. اما باید در نظر داشت که شروع درمان فیزیوتراپی بلافاصله پس از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار مهم است.
فیزیوتراپی بعد از عمل تعویض مفصل زانو در بهبودی سریع‌تر، تسکین درد و افزایش دامنه‌ی حرکتی بسیار موثر است. در ادامه‌ی مطلب در این باره بیشتر توضیح داده شده است.
بعد از عمل تعویض مفصل زانو
بعد از جراحی، ممکن است یک یا دو شب در بیمارستان بمانید. مدت زمان ماندن در بیمارستان به پروتکل پزشک و سلامت کلی شما بستگی دارد. قبل از رفتن به خانه، احتمالاً توسط یک متخصص فیزیوتراپی در بیمارستان مورد ارزیابی قرار خواهید گرفت. متخصص فیزیوتراپی، نحوه حرکت شما از جمله اینکه چقدر می‌توانید داخل و خارج تخت شوید، از پله‌ها بالا و پایین بروید و از صندلی بلند شوید را ارزیابی می‌کند. ارزیابی متخصص فیزیوتراپی، به این که در خانه پله وجود دارد، اتاق خواب و حمام در خانه شما و سایر عوامل مشابه بستگی دارد.
فیزیوتراپیست در بیمارستان همچنین به شما مجموعه‌ای از تمرینات را آموزش می‌دهد تا بلافاصله پس از عمل تعویض زانو شروع کنید. این تمرینات بر به دست آوردن تحرک (توانایی حرکت) در زانوی شما و بازگشت قدرت به ساق پا متمرکز خواهد بود. متخصص فیزیوتراپی در بیمارستان همچنین هر موردی را که هنگام بازگشت به خانه نیاز دارید، توصیه می‌کند که ممکن است شامل واکر، صندلی دوش یا سایر وسایل باشد.
چه زمانی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید فیزیوتراپی را شروع کنیم
برخی از افراد بلافاصله فیزیوتراپی را در کلینیک و برخی دیگر با یک متخصص فیزیوتراپی در خانه شروع می‌کنند. اینکه چه زمانی باید فیزیوتراپی را شروع کرد بستگی به میزان توانایی جابجایی شما و اینکه آیا می‌توانید با خیال راحت خانه خود را ترک کنید، دارد. به طور معمول، درمان بین دو روز تا یک هفته پس از جراحی شما شروع می‌شود.
تمریناتی فیزیوتراپی پس از جراحی زانو
بلافاصله پس از تعویض مفصل زانو، احتمالاً تورم قابل توجهی در پایی که جراحی شده است را تجربه خواهید کرد. تورم ممکن است در زانو و در قسمت پایین ساق باشد. همچنین ممکن است کبودی در زانو و پایین ساق پا مشاهده کنید. بهترین روش برای کنترل ورم این است که زانوی خود را در حالت بالا قرار دهید.
جدا از تورم، ممکن است متوجه شوید که پای شما به طور موقت ضعیف‌تر شده است. در بسیاری از مواقع، حرکت دادن عضله چهار سر ران که زانوی شما را صاف می‌کند، دشوار است. این ضعف و دشواری کاملا طبیعی است اما برای بهبود آن باید تمریناتی انجام دهید. تمرینات به شما کمک می‌کند تا پای شما قوی‌تر شود و توانایی راه رفتن شما را بهبود بخشد. تمریناتی که ممکن است درمانگر به شما اختصاص دهد عبارتند از:
تمرینات عضله چهار سر ران
این ورزش به عنوان ورزش پرس زانو نیز شناخته می‌شود. در اینجا فرایند گام به گام برای انجام آن وجود دارد.
- یک بالش (یا رول حوله) زیر زانو قرار دهید.
- بالش را فشار داده و به مدت 5 ثانیه در حالت فشرده نگه دارید (تا 5 را بشمارید) و سپس آن را رها کنید.
- این تمرین را حداقل 30 بار در یک جلسه تکرار کنید.
- با کاهش درد، می‌توان تعداد دفعات را بیشتر کرد.
بالا آوردن مستقیم پا حالت خوابیده
برای انجام این تمرین:
- با دراز کشیدن مستقیم به پشت شروع کنید.
- اکنون، پای خود را به آرامی بلند کنید و زانو را صاف نگه دارید.
- برای حداکثر مزیت، آن را به بیش از 30 درجه بلند نکنید.
- آن را به مدت 5 ثانیه نگه دارید و سپس آن را به آرامی پایین بیاورید.
- آن را حداقل 10 بار در یک جلسه تکرار کنید.
بالا آوردن مستقیم پا در حالت خوابیده به پهلو
برای انجام این تمرین:
- به پهلو دراز بکشید (چپ یا راست).
- به عنوان یک قاعده، زانوی تمرینی را از بالا نگه دارید.
- زانویی که در زیر قرار دارد تا 90 درجه خم می‌شود.
- به عنوان مثال، اگر مجبورید روی زانوی راست ورزش کنید، به پهلوی چپ دراز بکشید. زانوی چپ را کمی خم نگه دارید.
- اکنون پای راست را به آرامی بالا ببرید تا بیش از 30 درجه زاویه نداشته باشد. آن را به مدت 5 ثانیه نگه دارید و به آرامی پایین بیاورید.
- حداقل 10 بار آن را تکرار کنید.
فشار بالش بین ران
برای انجام این تمرین:
- صاف دراز بکشید و زانو را در حالت خم نگه دارید.
- یک بالش محکم بین ران‌ها داشته باشید. بالش باید آنقدر ضخیم باشد که بتوانید فشار دهید.
- بالش را بین ران‌ها فشار دهید و آن را به مدت 5 ثانیه نگه دارید و سپس آن را به آرامی آزاد کنید.
- این کار را حداقل 30 تا 40 بار در یک جلسه تکرار کنید.
حرکت انگشت مچ پا و پا
50 تا 60 بار پای خود را به آرامی و با احتیاط بالا و پایین ببرید. دستورالعمل‌های فیزیوتراپیست خود را دنبال کنید و تمریناتی را که وی به شما می‌گوید انجام دهید.
زمان بهبودی
با کمک متخصص فیزیوتراپی و راهنمایی‌های پزشک، انعطاف پذیری و قدرت زانوی خود را بدست می‌آورید و قادر خواهید بود به بیشتر یا تمام فعالیت‌های مورد علاقه خود برگردید. زمان بهبودی هر فرد متفاوت است، اما بیشتر افراد پس از تعویض کامل زانو طی 10 تا 16 هفته به فعالیت کامل خود برمی‌گردند. اگر تعویض جزئی مفصل زانو انجام داده‌اید، زمان بهبودی معمولاً کمی کمتر می‌شود. پس از شش ماه تا یک سال باید وضعیت زانوی شما تقریباً طبیعی شده باشد.
