بیشتر افراد تا زمانی که درد محسوسی در شانه خود را تجربه نکرده‌اند، به شانه خود توجه زیادی نمی‌کنند. درد شانه می‌تواند حتی در انجام کارهای ساده‌ای مانند شانه کردن مو، چرخیدن و بستن کمربند، برداشتن اشیاء از بالای کمد و سایر فعالیت‌های روزمره، آن‌ها را به یک وظیفه دشوار و خسته‌کننده تبدیل کند. اگر درد شانه به صورت مداوم و پیوسته ادامه دارد، حتماً باید به پزشک مراجعه کرده و روش‌های درمانی کم تهاجمی مانند فیزیوتراپی و ورزش را بررسی کنید. این روش‌ها می‌توانند درد را در منطقه شانه رفع کنند بدون نیاز به جراحی یا دوره طولانی نقاهت.
دلایل احتمالی درد شانه
دلایل شانه درد عبارت‌اند از:
| پیچ خوردن | آسیبی که به ماهیچه و یا تاندون وارد می‌شود. |
| کشیدگی شانه | یک کشیدگی و یا پارگی رباط، که یک باند بافتی می‌باشد که انتهای دو استخوان را به هم مرتبط می‌سازد. |
| پارگی یا تاندونیت روتاتور کاف | روتاتور کاف گروهی از عضلات و تاندون‌ها می‌باشد که اطراف مفصل شانه شما را پوشانده و باعث می‌شود انتهای استخوان دست شما به صورت محکم و استوار در قسمت شانه قرار بگیرد. دردهایی که معمولاً به دلیل آسیب به تاندون ایجاد می‌شوند، با عنوان ” تاندینوپاتی ” یا ” تاندونیت ” مورد خطاب قرار می‌گیرند. در این گونه آسیب‌ها، احتمال پارگی نیز در تاندون وجود دارد. |
| بورسیتیس | التهاب کیسه‌های دارای مایع و کوچک که بورسا نامیده می‌شوند و برای ممانعت از اصطکاک تاندون‌ها و کپسول در شانه قرار دارند. |
| شکستگی یا در رفتگی | شکستگی استخوان بالای شانه و یا استخوان دست و یا در رفتگی مفصل شانه می‌تواند باعث ایجاد درد شدیدی در این ناحیه شود. این موارد می‌توانند در اثر عواملی مثل افتادن از ارتفاع و یا تصادف ایجاد شوند. |
| شانه یخ زده و بی‌تحرک | شانه بی‌تحرک زمانی اتفاق می‌افتد که بافت نرم اطراف شانه که کپسول نامیده می‌شود، دچار التهاب شده و سفت می‌شود. هنوز به طور کامل دلایل این اتفاق مشخص نگردیده است. |
| آرتروز استخوانی | آرتروز استخوانی شایع‌ترین نوع آرتروز می‌باشد که با افزایش سن افراد، آن‌ها را درگیر می‌کند. به این نوع آرتروز ” آرتروز اصطکاکی ” نیز گفته می‌شود و در آن بافت غضروفی پوشش دهنده انتهای استخوان‌ها دچار خوردگی می‌شود. |
علائم درد شانه
درد شانه در هر زمانی می‌تواند احساس شود، و یا اینکه شما این درد را در هنگام حرکت دادن شانه احساس کنید و درد می‌تواند به صورت موقت باشد یا اینکه ادامه دار بوده (و نیازمند تشخیص و درمان پزشکی باشد).
وقتی شما به تاندونیت (التهاب تاندون) یا بورسیتیس (جمع شدن مایع در کیسه بورسا که باعث تحرک راحت تر مفصل شانه می‌شود) مبتلا هستید، معمولاً درد به صورت یک ناراحتی اولیه و جزئی شروع شده و شما معمولاً نمی‌توانید بر روی شانه درگیر خود، بخوابید.
شانه بی‌تحرک می‌تواند باعث درد، سفتی و محدودیت‌های حرکتی در شانه می‌شود.
روش‌های درمانی موجود برای درد شانه
شانه درد ممکن است به طور مکرر در طول شبانه روز ادامه پیدا کند و دامنه فعالیت دست را محدود می‌کند .برای درمان باید به دکتر مراجعه کرد و درمان را شروع کرد مانند ورزش و فیزیوتراپی تا روند بهبود افزایش یابد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از شایع‌ترین روش‌های درمان درد شانه می‌باشد. در فیزیوتراپی شما:
- میزان درد شانه شما بررسی شده و محدودیت حرکتی آن مشخص می‌شود، سپس بهترین راه درمان و حل این مشکلات به شما گفته می‌شود.
- راه‌هایی به شما پیشنهاد می‌شود تا عملکرد شما در کارهای روزانه، ورزش یا کارهای واکنشی، کار و غیره بهبود یافته و شما راحت تر این کارها را انجام دهید.
- برخی حرکات تمرینی به شما آموزش داده می‌شود تا شانه شما قوی تر شده و درد شانه شما کاهش یابد.
- برخی توصیه‌های عمومی در مورد حرکات تمرینی که می‌تواند سلامت کلی شما را بهبود بخشد.
انواع دستگاه‌های فیزیوتراپی
دستگاه‌های فیزیوتراپی شامل موارد زیر است:
- شاک ویو : برای کاهش درد شانه در فیزیوتراپی می‌توان از دستگاه شاک ویو استفاده کرد. مزایای اصلی این روش، کاهش سریع درد و بازیابی تحرک بدن می‌باشد. این موارد و همچنین غیر جراحی بودن این روش و عدم نیاز به مسکن، باعث شده است که شاک ویو تراپی به روش درمانی ایده آلی برای تسریع بهبودی و درمان عوارض مختلفی که درد مزمن و حاد ایجاد می‌کنند، تبدیل شود.
- لیزر : قبل از اختراع روش‌های مختلف تصویربرداری، اطلاعات زیادی در مورد بهبودی درد شانه به طور موثر موجود نبود. می‌توان به کمک لیزر درمانی، درد شانه را کاهش داده و حتی آن را از بین برد و بدین ترتیب فشار واردشده بر روی ریشه‌های عصبی را برداشت.امروزه لیزر درمانی یکی از روش‌های موثر است.
- تحریک الکتریکی : با استفاده از جریان الکتریکی قسمتی از شانه که دچار درد است را هدف قرار داده و از این طریق به کاهش درد کمک می‌کند.در دستگاه‌های الکتریکی از امواج صوتی، امواج الکترومغناطیسی و جریان الکتریکی برای تحریک اعصاب و عضلات و کمک به درمان و تسکین درد استفاده می‌شود. الکتروتراپی راهکاری موثر در تسکین دردهای مزمن شانه است.
حرکات تمرینی برای کشش شانه
کشش شانه در حالت نشسته
تکرار: ۲ – ۴ بار . زمان: ۱۰ – ۳۰ ثانیه
موقعیت شروع: به صورت مستقیم روی صندلی بنشینید. دست چپ خود را روی شانه راست خود قرار دهید. آرنج دست چپ خود را با دست راست خود نگه دارید.
حرکت: شانه خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید، سپس به آرامی آرنج دست چپ خود را فشار داده و هم زمان دست چپ خود را در طول سینه حرکت دهید. با انجام این حرکت شما باید در قسمت سینه خود یک حالت کشیدگی احساس نمایید. همین حالت را نگه دارید. سپس به حالت اولیه خود بازگردید و همین حرکت را در طرف دیگر خود تکرار نمایید.
کشش نشسته عضله سه سر
در ابتدا قسمت پشتی دست و شانه را به آرامی بکشید
تکرار: ۲-۴ بار نگه دارید: ۱۰ – ۳۰ ثانیه
موقعیت شروع : به صورت صاف بنشینید. دست راست خود را بر روی شانه راست قرار دهید. آرنج راست خود را با دست چپ خم کنید.
حرکت: شانه‌های خود را رو به پایین و عقب نگه دارید، آرنج راست خود را بلند کرده و رو به سمت عقب حرکت دهید تا یک فشار جزئی در عضلات خود احساس نمایید. با انجام این حرکت شما باید در قسمت پشت دست و همچنین شانه احساس کشش مختصری داشته باشید. نگه دارید. دوباره به موقعیت اولیه خود بازگردید. همین حرکت را دوباره در دست دیگر خود انجام دهید.
کشش سینه در حالت نشسته
در ابتدا و قبل از شروع این حرکت، سینه و شانه‌های خود را بکشید.
تکرار: ۲-۴ بار نگه دارید: ۱۰ – ۳۰ ثانیه
موقعیت شروع: به صورت صاف روی صندلی بنشینید.
حرکت: شانه‌های خود را به سمت عقب و پایین حرکت دهید. دست‌ها در قسمت پشت بدن قفل کنید و انگشتان را در هم فرو ببرید تا قسمت‌های عقبی شانه به هم نزدیک شوند. به همین صورت دست‌ها را به آرامی به سمت بالا حرکت دهید تا یک کشش جزئی در قسمت پشت و شانه‌ها احساس نمایید. این سفتی عضلات پشت باعث ایجاد کشش در قسمت جلوی شانه و سینه‌ها نیز می‌شود. نگه دارید. به آرامی به حالت قبلی خود بازگردید.
دارو درمانی
داروهای مسکن و ضد درد مثل پاراستامول و داروهای ضد التهابی می‌توانند برای کاهش درد و تورم در ناحیه شانه مورد استفاده قرار بگیرند. این دسته از داروها تنها برای استفاده کوتاه مدت کاربرد دارند و در دراز مدت نباید مورد استفاده قرار بگیرند. اگر درد شما برای مدت طولانی ادامه داشته است، پزشک می‌تواند از یک داروی تزریقی کورتیکواستروئیدی در داخل مفصل استفاده نماید. در مورد داروهای تسکین دهنده درد، بیشتر مطالعه نمایید.
جراحی
در شرایط نادر، در صورتی که سایر روش‌های درمانی مؤثر نبودند، جراحی ممکن است به عنوان یک گزینه مدنظر قرار گیرد. در مواردی که پارگی بزرگ رباط‌های شانه به روش‌های درمانی دیگر در طی ۳ تا ۶ ماه پاسخ نداده باشد، می‌توان از جراحی استفاده کرد. همچنین، جراحی جایگزینی مفصل می‌تواند به عنوان یک گزینه برای درمان آرتروزهای استخوانی شانه در نظر گرفته شود، به ویژه در مواردی که درد مداوم در این منطقه وجود دارد و مانع از انجام فعالیت‌های روزمره فرد می‌شود.
مراقبت‌های خانگی
در این قسمت برخی نکات ذکر می‌شوند که می‌توانند در بهبود درد شانه کمک کننده باشند:
- برای ۱۵ دقیقه در ناحیه‌ای از شانه که درد می‌کند، از یخ استفاده نمایید، سپس برای ۱۵ دقیقه به حال خود بگذارید. این کار را ۳ تا ۴ بار در روز و برای ۲ تا ۳ روز متوالی انجام دهید. می‌توانید یخ را در یک پارچه بپیچانید و سپس استفاده نمایید. هرگز یخ را به صورت مستقیم روی پوست قرار ندهید زیرا به دلیل گرم تر بودن پوست می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد.
- برای چند روز به شانه خود استراحت بدهید.
- به آرامی و به تدریج به کارهای روزمره خود بازگردید. مراجعه به فیزیوتراپی می‌تواند برای راهنمایی بیشتر مفید باشد.
- مصرف داروهایی مثل استامینوفن و ایبوپروفن می‌تواند در کاهش التهاب و درد موثر باشد.
- مشکلات مربوط به روتاتور کاف در خانه نیز قابل درمان می‌باشد.
- همچنین اگر از زمان قبل دارای درد شانه هستید، می‌توانید از یخ و ایبوپروفن بعد از انجام حرکات ورزشی استفاده نمایید.
- تمرینات ورزشی خاصی را برای کشش و قوی تر کردن تاندون‌های روتاتور کاف و ماهیچه‌های شانه خود، یاد بگیرید. پزشک ارتوپد یا متخصص فیزیوتراپی می‌تواند این گونه حرکات ورزشی را به شما پیشنهاد دهد.
- اگر شما در حال درمان تاندونیت هستید، برای جلوگیری از شانه غیر متحرک، تمرینات افزایش رنج حرکتی را انجام دهید.
- برای اینکه عضلات شانه‌ها و تاندون‌ها را در موقعیت مناسب خود قرار دهید، وضعیت بدنی خود اصلاح کنید.