افتادگی مچ پا یک بیماری شایع است که منجر به اختلال در راه رفتن می‌شود. عموماً افتادگی مچ پا جلویی به دلیل ضعف، سوزش یا فلج عضله در قسمت قدامی پایین پا اتفاق می‌افتد. به دلیل محدودیت در حرکت، افراد با افتادگی مچ پا در هنگام راه رفتن درد شدیدی در پا تجربه می‌کنند. اما خوشبختانه، برای درمان این عارضه، بریس‌ها یا ارتزهای مناسبی وجود دارند. بریس‌ها یا ارتزهای مچ پا (AFO) به منظور حفاظت از مفاصل ساق و جلوی پا در هنگام راه رفتن یا انجام فعالیت‌های دیگر طراحی شده‌اند. لطفاً این مقاله را به طور کامل بخوانید تا اطلاعات بیشتری درباره افتادگی مچ پا، بریس‌ها و برنامه‌های درمانی مربوطه به دست آورید.
افتادگی مچ پا ممکن است طولانی مدت نباشد. در مرحله اول، باید به دنبال فیزیوتراپی یا بریس‌های افتادگی مچ پا باشید که می‌تواند بدون هیچ گونه عوارض جانبی مؤثر باشد. شواهد عظیمی از بهبودی افتادگی مچ پا با استفاده از بریس‌های پا وجود دارد. این ارتزهای طبی مطمئناً از نظر پزشکی درجه‌بندی شده اند و به طور موثر این عارضه را درمان می‌کنند اما در صورت وجود پیچیدگی در این وضعیت ممکن است پزشک به دنبال درمان‌های دیگر علاوه بر ارتز افتادگی مچ پا باشد. متخصصین کلینیک امید بهترین نوع ارتز افتادگی مچ پا را به مراجعه کنندگان خود توصیه می‌کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان این عارضه، نوع ارتز پا و یا رزرو نوبت در این مرکز با شماره تلفن‌های ۶۶۰۱۵۲۱۱ - ۶۶۰۱۵۲۱۷ - ۶۶۰۱۴۱۵۸ تماس حاصل فرمایید.
علل افتادگی مچ پا
سه علت اصلی ضعف اعصاب یا عضلات وجود دارد که منجر به افتادگی مچ پا می‌شود:
- آسیب عصبی. عصب پرونئال عصبی است که با ماهیچه‌هایی که پا را بلند می‌کنند ارتباط دارد. آسیب به عصب پرونئال شایع ترین علت افتادگی مچ پا است. این عصب از قسمت پشت زانو تا قسمت جلوی ساق پا دچار پیچ خوردگی می‌شود و در نزدیک‌ترین قسمت قرار گرفته و باعث آسیب می‌شود. آسیب به عصب پرونئال می‌تواند در اثر صدمات ورزشی، جراحی تعویض مفصل ران یا زانو، گچ پا، زایمان یا حتی انداحتن پاها در دراز مدت روی یک‌دیگر ایجاد شود. در این صورت بریس یا ارتز مچ پا می‌تواند به اختلالال حرکتی ناشی از این عارضه کمک کند.
- اختلالات عضلانی. شرایطی که به آرامی باعث ضعف یا کاهش عملکرد عضلات می‌شود نیز می‌تواند باعث افتادگی مچ پا شود. این اختلالات ممکن است شامل دیستروفی عضلانی، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک جانبی (بیماری لوگریگ) و فلج اطفال باشد.
- اختلالات مغزی یا ستون فقرات. آسیب‌های سیستم عصبی همچنین می‌تواند منجر به افتادگی مچ پا شود. این شرایط ممکن است شامل سکته مغزی، ام اسمالتیپل اسکلروزیس (MS) ، فلج مغزی و بیماری شارکوت ماری توث Charcot-Marie-Tooth باشد.
در تمامی موارد بالا، ارتز افتادگی مچ پا کمک بسیاری به این دسته از بیماران دچار این عارضه میکند.
علائم افتادگی مچ پا
علائم مختلفی از افتادگی مچ پا وجود دارد که ممکن است به روشهای مختلفی ایجاد شود. اما این می تواند باعث کاهش غیر طبیعی در میزان عدم دستیابی پا از زمین در مرحله چرخش مچ پا در قدم زدن معمولی شود. برخی از علائم و نشانه های افتادگی پا عبارتند از :
- ناتوانی در پوشیدن درست کفش – افراد دچار افتادگی مچ پا، ممکن است احساس ناراحتی و کشیده شدن انگشتان پا در حین راه رفتن داشته باشند.
- ضعف در کف پا – به دلیل ضعیف بودن عضله کف، اغلب دچار ضعف می شوند
- افتادن روی مین– وقتی افراد دچار افتادگی مچ پا می‌شوند، از بین رفتن تعادل و عدم توانایی در بلند کردن قسمت جلوی پا، معمولاً باعث افتادن فرد می‌شود.
- گزگز – این عارضه اغلب با گزگز(لینک به گزگز و مور مور اینترمتارتارسال پا (نورومای مورتون): علائم و درمان) و بی حسی پا همراه است که ممکن است در قسمت جلویی و بیرونی تحتانی پا رخ دهد.
علاوه بر این موارد، علائم بیشتری وجود دارد که ممکن است تجربه شود و این موارد شامل علائم سندرم رومبرگ (آتروفی یک طرفه)، کاهش توده عضلانی، اختلال در چرخش اندام پا در راه رفتن، بلند قدم برداشتن و غیره است. بریس یا ارتز افتادگی مچ پا از این علائم دردناک بیمار پیشگیری میکند. برای انتخاب و اطلاعات لازم دربارهی ارتز مچ پا با پزشک خود مشورت کنید.
مزایای بریس افتادگی مچ پا
موارد زیر از مزایای بریس یا ارتز افتادگی مچ پا می‌باشد:
- بریس AFO یا ارتز مچ پا به طور مؤثری از ضعف و ناهنجاری‌های پا می‌کاهد و به نگه‌داشتن پا در وضعیت ثابت و نرمالی کمک میکند.
- بریسAFO یا ارتز افتادگی مچ پا، با جلوگیری از انعطاف پذیری پلانتار (رباط کف پا) ،و نیاز به خم شدن اضافی زانو، باعث می‌شود تا کف پا بتواند بطور صاف روی زمین قرار گیرد. این امر به نیروی مفصل زانو برای جلوگیری از افتادگی نیاز دارد. تأثیر AFO بر روی زانو در اعتصاب پاشنه پا، هنگام راه رفتن ازشیب بالا یا پایین تشدید می‌شود. پوشیدن بریس AFO باعث کاهش خم شدن زانو در هنگام راه رفتن می‌شود. گاهی اوقات ، مفصل مچ پا عمداً در برخی از پلانتافلکشنها (حرکت مچ پا به سمت پشت ساق) ها گیر میکند. این بریس به ثبات در زانو کمک میکند و برای بیمارانی که دارای ضعف عضلات چهار سر ران هستند، بسیار مناسب است.
- هدف استفاده از بریسAFO یا ارتز کف پا تابت نگه داشتن کف و مچ پا و ایجاد آزادی انگشتان پا در هنگام راه رفتن و قدم برداشتن است.
- بریس افتادگی مچ پا)AFO) که باعث جلوگیری از انعطاف پذیری می‌شود، پیامدهای مهمی برای انجام کارهای مرتبط با راه رفتن و خم کردن مچ به داخل (دورسی‌فلکشن) دارد. به عنوان مثال، حرکت از حالت نشستن به حالت ایستادن، متکی بر قرارگیری پاها در زیر بدن با خم کردن مچ به داخل (دورسی‌فلکشن) است. اگر قوزک پا را در ۹۰حالت درجه باشد، تنها راه صاف کردن کف پا بر روی زمین، قرار دادن آنها در فاصله بیشتری از بدن است. این امر که یک شرط بیومکانیکی برای ایستادن است باعث می‌شود فرد از دستان خود برای برخاستن کمک بگیرد و از فشار وزن خود روی پاها بکاهد.
انواع بریس یا ارتز افتادگی مچ پا
بریس و اسپلینت‌ها درمان‌های بسیار موثری برای ناهنجاری‌های پا می‌باشند و پا را در حالت عادی نگه می‌دارند. بهترین نوع بریس پا، ارتز AFO است. این ارتز، به طور خاص طراحی شده است تا با حمایت از جلوی پا و مفصل در حین راه رفتن یا حرکت برای هرگونه فعالیت، بتواند انعطاف پذیری پا و مچ پا را محدود کند. انواع مختلفی از بریس AFO برای افتادگی مچ پا وجود دارد که ماهیچه‌های ساق و مچ پا را برای حمایت از قسمت جلوی پا می‌پوشاند. بعضی از آنها مچ پا را در یک موقعیت ثابت تثبیت می‌کنند، برخی دیگر حرکت را در یک محدوده دقیق امکان پذیر می‌کنند و برخی دیگر به حرکت یا و یا مقاومت در برابر فشار یا پلانتار فلکسن کمک می کنند. انواع بریس‌های AFO برای افتادگی مچ پا در این قسمت توضیح داده شده است:
آرتز
ای نوع بریسAFO به کنترل پلنتار فلکشن کمک می کند. این بریس از مواد نازک، سبک، گرمانرم تهیه و درون یک کفش پوشیده و تنظیم می‌شوند. این بریس به عقب ماندگی و مراقبت از افتادگی مچ پا در بیماران دارای فلج جدا شده از عضلات دورسی فلکسور کمک میکند. نوار باریک پلاستیکی این بریس در پشت مچ پا، قابلیت انعطاف پذیری را ایجاد میکند، به این ترتیب اجازه می‌دهد که استخوان درشت نی در برابر پای ثابت در حین ایستادن، مانور دهد. با این حال، هنگامی که پا روی زمین است، قسمت پلاستیک بریس، دوباره جمع می‌شود و از افتادگی پا جلوگیری بعمل می‌آید. بریس AFO از نظر تجاری در اندازه‌های مختلف در دسترس هستند یا می توانند بصورت جداگانه توسط متخصصان ارتوپدی ساخته شوند.
AFO
این نوع بریس پلاستیک جامد AFO از مواد ترموپلاستیک ساخته شده است. علاوه بر این، نه تنها مانع از انعطاف پذیری پلانتار در حین چرخش می‌شود بلکه از چرخش بیش از حد استخوان ساق پا در هنگام ایستادن نیز جلوگیری میکند. به‌همین دلیل، به طور معمول برای بیماران مبتلا به افتادگی مچ پا و فلج عضلات فلسیور دورسی فلکسور و پلانتار استفاده می‌شود.برای تثبیت مفصل مچ پا به این روش، ارتز از یک ماده گرمازا سنگین ساخته می‌شود که قدامی به مفصل مچ پا پیچیده می‌شود. ضخامت پلاستیک و نوار ارتز در اطراف مچ پا، در درجه اول توانایی در برابر افتادن و انعطاف پذیری بیش از حد در طول پا را تعیین میکند. غالباً، کامپوزیت کربن برای تقویت مچ پا نیست. اصلاحات در پایه کفش می‌تواند باعث راحتی در پا شود و به حرکت وزنی از پشت پا به جلوی پا در هنگام ایستادن کمک کند.
آرتز مچ پای لولایی
این نوع بریس افتادگی مچ پا، مفاصل مچ را شامل می‌شود. انواع مفصل مچ پا وجود دارد که یکی از آنها به حرکت دورسی فلکشن(چرخش مچ به داخل) کمک میکند. این بریس، متریال فلزی را در خود جای می‌دهد که در حین ایستادن فشرده می‌شوند اما در حین نوسان حرکت می‌کنند. در این روش، باعث می‌شود حرکت دورسی فلکشن (چرخش مچ و انگشت) و مانع از انعطاف پذیری پلانتار در حین چرخش پا می‌شود. انواع دیگر اتصالات شامل اتصالات پلاستیکی با همپوشانی پلاستیکی و اتصالات توقف خلفی است.
Toe-off AFO
ای نوع بریس AFO پنجه پا از رزین ساخته شده است. این بریس، از افتادن پا و یا فشار روی پا در حین گام برداشتن جلوگیری میکند. این ماده در اصل باعث رهاسازی و نگه داشتن پا در حالت طبیعی می‌شود.
Double Metal Upright AFO یا بریس دو فلزی
بریس دو فلزیAFO افتادگی مچ پا، حرکت حداکثر مچ پا را کنترل میکند. پزشکان این بریس را در بیمارانی که فلج عضلات dorsiflexor و اسپاسم یا انقباض شدید دارند و پا را به سمت پلانتار فلکشن و / یا وارونگی سوق می‌دهند، توصیه می‌کنند. این بریس به صورت عمودی فلزی تشکیل شده است که به کفشهای توری متصل است. اتصالات مختلف، برای جلوگیری از انعطاف پذیری پلانتار و / یا برای کمک به دورسیفلکسیشن استفاده می‌شود. نیاز به چکمه، کفش توری و زیبا نبودن این بریس، از استفاده گسترده تر آن جلوگیری میکند. با این حال، فلز مضاعف AFO بهتر می‌تواند ورم پا را در خود جای می دهد و نسبت به ارتز ترموپلاستیک با خطر کمتر آسیب پا همراه است.
آیا کفش مخصوص برای افتادگی مچ پا وجود دارد؟
مطمئناً کفشهای مخصوصی برای این عارضه وجود دارد و بیشتر افراد مبتلا به افتادگی پا ممکن است کفشهایی را پیدا کنند که قوزک پایشان را محکم بگیرد. این کفش ممکن است کفش تنیس باشد که به عنوان یک راه حل مناسب ارائه می‌شود. علاوه بر این، برخی از انواع دیگر کفش نیز وجود دارد که عبارتند از Doc Martens یا کفش به سبک مری جین. در صورت داشتن هر گونه سوال و یا تردید در انتخاب کفش برای افتادگی مچ پا با پزشک خود مشورت کنید.
آیا خوابیدن با بریس به افتادگی پا کمک می کند؟
خوابیدن با بریس در برخی از موارد می تواند مفید باشد و البته بریس‌هایی وجود دارد که برای تمام شب طراحی و پوشیده می‌شود. برخی از بریس‌ها می‌توانند پشتیبانی کاملی را ارائه دهند و پا را در تمام طول شب در حالت ۹۰ درجه نگه دارند که همچنین کشش خوبی برای تسکین دردهای پا ایجاد می‌شود. علاوه بر این، بریس افتادگی مچ پا می‌تواند درد صبحگاهی را نیز کاهش دهد. برای انتخاب نوع بریس افتادگی مچ پا، زمان پوشیدن آنها در طول روز و یا در موارد دیگر حتما از پزشک متخصص کمک بگیرید.
آیا افتادگی مچ پا علاوه بر بریس پا، با ورزش قابل اصلاح است؟
ورزش اغلب برای هرگونه درد یا اختلال در پا، مچ و ساق پا مفید است. ورزش همیشه باعث تقویت عضلات و انرژی بخشیدن به بافت پا می‌شود. بنابراین، ورزش به عنوان درمان موثری در کنار بریس افتادگی پاها در نظر گرفته شده است. حرکات کششی و دامنه حرکات حرکتی می‌تواند برای سفتی پاشنه پا مفید باشد.
